پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

نفاق، مخالفت ظاهر و باطن در امور دين است كه در ظاهر اسلام به زبان اظهار شود ولي در باطن بر كفر خويش پايبند است بنابراين منافق با دورويي و پنهان¬كاري و خدعه همگام است و رفتاري دوگانه دارد كه شناخت آن بسيار مشكل است البته ناگفته پيداست كه شكل¬گيري جريان نفاق ناشي از انگيزه¬هاي مادي و دنيوي فراواني است كه از مهم¬ترين آن به انگيزه براندازي حاكميت اسلام و به قدرت رسيدن مخالفان اسلام براي رسيدن به مقاصد پليد و شوم دنيوي خود كه در پژوهش حاضر با عنوان نقش منافقان در جنگ بني قريظه از ديدگاه علامه طباطبايي و فخر رازي به تأثير شوم نقش منافقان در جنگ¬افروزي عليه مسلمانان مي¬پردازد و به ترسيم چهره نفاق و منافق طبق منهج تفسيري دو مفسر بزرگ مي¬پردازد كه اين پژوهش با روش تحليلي، تطبيقي و توصيفي پس از بيان سير تاريخي واقعه غزوه بني قريظه به بيان مباحث تفسيري از منظر دو مفسر مذكور مي¬پردازد و نقش منافقان را در جنگ¬افروزي در غزوه بني قريظه تحليل مي¬كند كه با استفاده از منابع تاريخي شيعي و سني از جمله المغازي واقدي، سيره ابن هشام، تاريخ طبري و فروغ ابديت جعفر سبحاني و منابع روايي از جمله الدر المنثور سيوطي و تفسير قمي و پايان¬نامه¬ها و مقالات مربوط به موضوع تحقيق به تبيين آن مي¬پردازد كه در نهايت با هدف اينكه عامل اصلي اين جنگ¬ها به خصوص غزوه بني قريظه شخص پيامبر صلي الله عليه و آله نبوده است دو مفسر بزرگ به نقش منافقان در جنگ¬هاي صدر اسلام به خصوص غزوه بني قريظه با توجه به آيات 26 و 27 سوره احزاب كه در شأن اين غزوه نازل شده است اذعان دارند و هر دو مفسر در ترسيم چهره نفاق و منافق طبق آيات قرآن نظر مشابهي دارند و منافق را كافر مومن¬نما مي¬دانند و وجوه افتراق دو مفسر اغلب به روش تفسيري آنها نسبت به مبحث نفاق و واقعه جنگ بني قريظه بر مي¬گردد.