پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

زهد به معناي بيرغبتي و دل نبستن به ظاهر دنيا، براي بدست آوردن خشنودي خداست. به عبارت ديگر، زهد اين است كه زاهد دنيا را به قلب خود اراده نكند و با جوارح خود، مگر به مقدار ضرورت آن را ترك كند. بنابراين جايگاه زهد فقط در قلب انسان نيست، بلكه آثاري در خارج از وجود آدمي همراه دارد. اين آثار در شيوه و سبك زندگي انسان در ارتباطات چهارگانهاش جريان مي يابد و نتايج گرانبهايي چون ابراز همدردي با محرومان، ايثار، رويش علم و حكمت و.... را به همراه مي آورد. آنچه كه مهم است در اين مقام انسان نسبت به آن تلاش كند، بالا بردن سطح آگاهي خود از موانع زهدورزي است؛ چرا كه اين موانع از قبيل حب جاه، حب مال و حب دنيا در نفس آدمي آراسته مي شوند و انسان را محروم از پديدار شدن زهد در گوهره ي وجوديش مي كند. قناعت به ملكه نفساني گفته مي شود كه به موجب آن انسان به نياز خود از اموال رضايت مي دهد. اين صفت پسنديده نيز به مانند زهد، ثمرات گرانبهايي در سبك زندگي به همراه دارد. براي بهره بردن از آثار ارزشمند زهد و قناعت بايد آنها را در وجودمان نهادينه سازيم و به اين منظور بايد دست به دامان آيات قرآن در روايات شويم. آنچه در اين نوشتار در مورد زهد و قناعت به عنوان بياني نو مطرح مي شود توجه به بعد اقتصادي زهد و قناعت است؛ آن چنان كه در متون اسلامي ما اخلاق و اقتصاد در كنار هم بيان شده اند. نگاه اقتصادي به زهد و قناعت سبب تمايز اين نوشتار از نوشته هاي ديگر شده است و هجمه ي دشمنان به بعد اقتصادي جامعه و تأكيدات مقام معظم رهبري، امام خامنه اي ضرورت پرداختن به اين بحث را ايجاب نموده است. اميد است كه اين نوشتار راهگشاي برخي از مشكلات اقتصادي قرار گيرد.