پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در دين اسلام هيچ حكم فقهي وجود ندارد مگر انجام يا ترك آن در صورت وجوب به مصلحت و در صورت حرمت به ضرر انسان است. پس كار فقه تنظيم زندگي فرد و اجتماع است. بعثت پيامبر اكرم (ص) براي كمال مكارم اخلاق است و هدف اخلاق نيز آراسته شدن انسان‌ها به فضائل و دوري از رذايل است. اخلاق مربوط به خصلت‌هاي روحي انسان و فقه مربوط به افعال خارجي مكلفين است، ولي در عين حال فقه و اخلاق تعامل دوسويه دارند. موضوع مشترك فقه و اخلاق، "انسان" و گستره‌ي آن از تولد تا مرگ و هدف اين دو، رساندن انسان به درجات عالي است. سنگ بناي روابط حسنه‌ي انسان‌ها بر پايه‌ي اخلاق بنا شده و همواره در آيات و روايات و دستورات ديني، اخلاق مد نظر شارع مقدس بوده است. بر همين اساس در تنظيم روابط انسان‌ها قبل از آن‌كه آن‌ها را به رسميت حاكميتِ فقه و حقوق سوق دهند، آن‍‌‌ها را به رعايت دستورات اخلاقي توصيه نموده‌اند. اين ويژگي در زيربناي جامعه‌ي انساني، خانواده بيشتر است. بنابراين هدف اسلام به هنجار نمودن رفتار، ايجاد جامعه‌ي مطلوب، برخورداري از موازين صحيح اخلاقي و پايبندي به اين موازين اخلاقي در خانواده در مقام كوچكترين نهاد جامعه است. بنابراين مباني اسلامي اخلاق و فقه، مورد نياز اعضاي خانواده و مبناي وظايف متقابل زوج‌ها در جهت تحكيم خانواده است. اصلي‌ترين راه‌حل رفع ضعف‌هاي اخلاقي را درآميختن اخلاق با حقوق در روابط خانوادگي مي‌شمارند. اين انديشه در اسلام، جستجو در آيات و روايات در مسير تحكيم خانواده را در پيشبرد اهداف عالي زندگي موثر مي‌داند. از نگاه قرآن كريم، تحكيم جامعه به ميزان استحكام خانواده‌ها و هرگونه سستي به ناپايداري آن وابسته است. عقيده و عمل به آموزه‌هاي ديني، فوايد و آثاري دارد كه در جنبه‌ي فردي مايه‌ي ثبات شخصيت فرد، در جنبه‌ي خانوادگي عامل استحكام خانواده و در بعد اجتماعي مايه‌ي تحكيم جامعه مي‌شود.