پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

جنگ احد يك سال بعد از جنگ بدر اتفاق افتاد. در آغاز جنگ ، مسلمانان - با عده كم ولى با نيروى ايمان زياد - پيروز شدند، ولى بخاطر آنكه محافظان دره اى كه در پشت بود، سنگر را به طمع غنيمت هاى جنگى ترك كردند و از طرف ديگر، چون شايعه كشته شدن پيامبر در ميدان جنگ توسط دشمن پخش گرديد، روحيه بسيارى از مسلمانان متزلزل شد و در اثر فشار نظامى جديد سپاه شرك، اكثريت قريب به اتفاق مسلمانان عقب نشينى كردند؛ ولى بر اثر شيوه تازه اى كه پيامبر به كار بست، ديگر بار مسلمانان گردآمدند و سرانجام اين جنگ به پيروزى انجاميد. جنگ حنين نيز از غزوات پيامبر(صلي الله عليه و آله و سلم) با مشركان هوازن بود كه در سال هشتم هجرت اتفاق افتاد. در اين غزوه، هنگامي كه سپاه به فرماندهي خالد بن وليد، وارد منطقه حنين شد، با حمله مشركين هوازن كه از شب قبل در دره كمين كرده بودند، روبرو شدند و نتوانستند در برابر آنان پايداري كنند و پس از شكست عقب¬نشيني كردند. تدابير پيامبر اسلام همبستگي مجددي را به سپاه اسلام بازگرداند و مسلمانان لبيك ¬گويان بازگشتند و همين امر منجر به شكست هوازن و هم¬ پيمانان آنان شد. بنابراين در اين دو غزوه، مسلمانان ابتدا با شكست مواجه شده و سپس با اقتدار و فرماندهي پيامبر اسلام، طعم شيرين پيروزي را چشيدند. آن چه قابل تأمل است اين است كه چه عواملي در شكست ابتدايي مسلمانان تاثير گذار بوده و نقاط ضعف و قوت مسلمانان در اين دو جنگ چه چيزهايي مي باشد؟ در اين دو غزوه شاهد موارد بسياري از جنگ نرم وعمليات رواني از طرف دشمنان جهت بسيج كردن نيرو و تاثير آن بر مسلمانان و نحوه مقابله پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم)مي باشيم. جنگ نرم، روشي است كه در طول تاريخ از سوي اشخاص و جوامع نسبت به ديگري به كار رفته و مي رود. در اين روش، آن چه هدف قرار مي گيرد، اعتقادات، عواطف و احساسات انسان هاست. مصاديقي از قبيل: تحريك و تشجيع افراد، قدرت نمايي و تظاهر به قوي بودن، شايعه پراكني و.....اما بدون شك پيروزي هاي بعدي سپاه اسلام و هم چنين پيش بينيهاي قرآن و امدادهاي غيبي الهي، نقش پيامبر و شخصيت معنوي وي، دارا بودن قواي نظامي مؤثر و پا در ركاب و ايمان و توكل مسلمانان را مي توان از عوامل اصلي پيروزي نهايي مسلمانان دانست.