پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده دين مقدس اسلام و همه اديان الهي، ايمان به معاد را يكي از اركان حياتي انسان مي‌داند و قرآن كريم نيز در آيات زيادي به اهميت ايمان به معاد و همچنين اثبات اين اصل مهم اعتقادي با روش‌هاي مختلف منطقي اشاره دارد. چراكه ايمان به معاد نقش عميقي در تربيت و تكامل انسان‌ها داشته، لذا پژوهش و مطالعه به بيان انواع روش‌هاي منطقي استدلال‌هاي قرآن در اثبات معاد پرداخته است. در بخشي از پژوهش به اهميت معاد در قرآن كريم و همچنين نقش ايمان به معاد در كنترل انسان كه يك عامل بازدارنده از گناه و ظلم و يك عامل محرك نيرومندي براي تشويق و سرمايه‌گذاري مادي و معنوي انسان‌هاست، نمودار كرده است. و بخش ديگر آن به اثبات معاد و قطعي بودن وقوع آن توجه شده است و قرآن كريم در تعدادي از آيات خود به براهين عقلي و نقلي كه تنها دليل يقين‌آور براي اثبات معاد مي‌باشد ، اشاره نموده است و در بعضي از آنها سخن از منكران معاد كه پيوسته تلاش مي‌كردند وقوع معاد را بعيد و ناممكن نشان دهند و از پذيرش آن سرباز نهند به ميان آورده و از طريق جدال احسن راه انكار را بر منكران معاد بسته و با صحبت‌هاي واضح الدلاله وقوع معاد را اثبات كرده است. از طريق موعظه حسنه كه كاربردي عام و فراگير دارد انسان را وادار به تدبر در آيات رستاخيز كرده است. و از سوي ديگر هرچند مسأله معاد واقعيت و رخدادي است قطعي كه عقل و برهان، انسان را به پذيرش آن رهنمون مي‌سازد و مجالي براي شك و ترديد در محور آن باقي نمي‌گذارد ولي قرآن كريم اين واقعيت مسلم عقلي را از طريق ارائه نمونه‌هايي از احياء مردگان در دنيا به گونه‌اي ملموس و محسوس اثبات نموده است. نتيجه اينكه قرآن با روش‌هاي منطقي از طريق برهان، جدال احسن ، موعظه حسنه و تمثيل وقوع معاد را اثبات كرده است. كلمات كليدي :قرآن، معاد، استدلال، استدلال منطقي، برهان، جدال احسن، موعظه حسنه، تمثيل.