پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از مهمترين آموزه هاي شرايع آسماني، عبادت و نحوه صحيح آن براي نيايش و راز و نياز با معبود است. دين اسلام نيز از اين قاعده مستثني نيست و بسياري از آموزه هاي قرآني و روايي ما، بر اين مهم تاكيد دارند. انسان عابد با عبادت راه كمال را مي پيمايد، و به هدف اصلي آفرينش نزديك مي شود. اما اين درخت عبادت زماني ثمر مي دهد كه دچار آفت نگردد و به عبارت ديگر آسيب يا آسيب هايي اصل آن و نتيجه آن را خدشه دار نكنند. اين موضوع اهميت تحقيق حاصل را نشان مي دهد. در اين رساله پيش از هر چيز به بيان كليات طرح تحقيق پرداخته شده است؛ يعني چرايي انتخاب موضوع، پيشينه پژوهش، روش و موانع راه پژوهش و همچنين مفهوم شناسي. در بخش مفهوم شناسي لازم بوده است كه معناي عبادت و نيز معناي آسيب، حبط اعمال، فضايل و رذايل اخلاقي و ... پرداخته شود. در اين فصل همچنين كليات آسيب هايي كه پيش روي عبادات وجود دارد به بحث گذاشته شده است. موضوع بعد پيامدهاي رذايل اخلاقي است، ضمن بيان رذايلي چون ريا، حسد، تكبر، سمعه، حرص، غيبت و ... به پيامدها و آثار منفي اين بيماري هاي اخلاقي مي پردازد. آثاري كه هم مي توانند جنبه دنيوي و هم جنبه اخروي داشته باشند. در اين فصل بيماري، شناسايي مي شود. فصل سوم پاسخ و درمان بيماري است. در اين فصل راهكارهاي رهايي و درمان رذايل اخلاقي بيان مي شود. راهكارهاي پيشنهادي، دو جنبه دروني عبادت و بيروني آن را مد نظر دارند. نتيجه اينكه عبادات در معرض دو دسته آسيب هستند، يكي آسيب هاي دروني و ديگري آسيب هاي بيروني. آسيب هاي دروني عبادت نيز به نوبه خود، متاثر از دو عاملند: يكي ضعف علمي عابد و ديگري ضعف اخلاقي او. منظور از ضعف علمي آشنا نبودن با فلسفه عبادات است و منظور از ضعف اخلاقي ريا، حسد، حق الناس، بدگماني، گناه و ... مي باشند. آسيب هاي دروني عبادت به دو گروه عوامل تكويني و عوامل غيرتكويني قابل تقسيمند. به نظر مي رسد براي اينكه اين عبادت به بار نشيند، و مقصود حاصل شود، پيش از هر چيز بايد آداب و شرايط آن را شناخت و در مرحله عمل رعايت كرد. اين تحقيق به روش كتابخانه¬اي انجام پذيرفته و سابقه¬اي مستقل به اين شكل ندارد. آسيب شناسي از نوآوري¬هاي اين تحقيق است.