پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده: دين اسلام به عنوان آخرين نسخه هدايت براي بشر راه را براي تكامل انسان باز كرده‎است. ولي در طول تاريخ موانعي بر سر راه اين حركت تكاملي وجود داشته‎است دشمنان خصوصا پس از رحلت پيامبر(صلي الله عليه و آله)به مقابله علني و مخفيانه با اسلام پرداختند؛ تامانع پيشرفت اسلام شوند. چون با استقامت مسلمانان و ارشاد ائمه مواجه‌شدند اين گرگان لباس ميش به تن كرده و سعي‌كردند در عقايد دست‎برده و به بدعت در دين بپردازند و متاسفانه عده‎اي ساده‎لوح و بي‎بصيرت منافع شوم آنان را تامين نمودند. بدعت در دين بزرگترين ابزار دشمن براي نابودي اسلام بوده و هست. يكي از آفات و آسيبهاي مهمي كه جريانهاي فكري و فرهنگي به‎ويژه اديان و شرايع الهي را در طول تاريخ با مشكلات مواجه ساخته‎است بدعت و انحرافات جريانهاي بدعتگذار بوده‎است.بدعت در دين موجب ترديد در باورها مي‎شود و جريانهاي باطل به وجود مي‎آورد كه سبب ناكارآمدي و دين‎گريزي مي‎شود. پژوهش حاضر،با عنوان"بدعت و نوآوري مثبت”يك مطالعه اسنادي و كتابخانه‎اي است كه در قالب چهار بخش تدوين شده است.در ابتدا به تبيين مفاهيم و اقسام بدعت و نوآوري مي‌‌‌پردازد، بدعت در لغت به معني نوظهور چيز جديدي كه بدون سابقه باشد. كه معادل همان معناي نوآوري است. و در اصطلاح علوم ديني به پديدآوردن آئين و باوري تازه در دين گويند كه ريشه در قران و سنت پيامبر و ائمه(عليهم السلام)ندارد. و به تعبير معروف"ادخال ما ليس من الدين في الدين و اخراج ما من الدين عن الدين"باشد. در بخش دوم ريشه‎هاي بدعت و نوآوري بررسي شده‎است. در طول تاريخ شاهديم افرادي بنا به انگيزه‎هاي گوناگون اقدام به تغيير احكام الهي كرده‎اند. در بخش سوم آثار بدعت و نوآورري بررسي‌شده است. علماي شيعه و اهل‎عامه از نظر كلي نسبت به حرمت بدعت اتفاق‎نظر دارند اما در مورد مصاديق آن نظرات متفاوتي ارائه‎داده‎اند.برخي محدوده آن را وسيع مي‌‌دانند واماعده‎ي ديگر بدعت حرام را محدود به نوآوري بدون دليل شرعي مي‌‌دانند معيارهاي بدعت و نوآوري در بخش پاياني مشخص شده‌است. واژگان كليدي: بدعت ، نوآوري و سنت