پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده مهم‌ترين هدف نزول وحي الهي تربيت انسان است و تربيت انسان جز از راه تفكر ميسر نيست، زيرا تفكر اساس حيات انساني است و انسانيت انسان و ادراك او از عالم و آدم و پروردگار عالميان و اتصالي كه با حق برقرار مي‌كند به نحوه تفكر اوست. تفكر مفتاح ابواب معرفت و كليد خزائن كلمات و علوم است و مقدمه لازمه حتميه سلوك انسان است. زندگي انسان يك زندگي فكري است و هراندازه كه فكر صحيح و مثبت باشد و از آن بهره گرفته شود، زندگي قوام و استقامت خواهد داشت. مثبت انديشي، استفاده كردن از تمامي ظرفيت‌هاي ذهني مثبت و نشاط انگيز و اميدوار كننده از زندگي براي تسليم نشدن در برابر عوامل منفي ساخته ذهن و احساس‌هاي يأس آور ناشي از دشواري ارتباط با انسان‌ها و رويارويي با طبيعت است. اين نوع تفكر داراي آثار و بركات و خير فراواني در زندگي است. تا كنون كتاب‌هاي مختلفي در اين زمينه نگارش يافته است اما كمتر منبعي مي‌توان يافت كه به مثبت انديشي از نگاه متون اسلامي نگريسته باشد. اين رساله در صدد است مباني و آثار اين نوع نگرش را مورد بررسي قرار دهد چرا كه مثبت نگري بدون هيچ مبناي فكري ارزش و ثباتي ندارد. مباني كه در اين رساله بعنوان زمينه‌هاي مثبت انديشي در خور تأمل است عبارت از مباني اعتقادي كه شامل خداشناسي در ابعاد و اقسام توحيد افعالي كه شامل توحيد در خالقيت، توحيد در ربوبيت، توحيد در رازقيت و ... ، معاد و عدل الهي است. همچنين نقش وراثت، محيط و تربيت بعنوان مباني غير اعتقادي در اين نوع تفكر مورد بررسي قرار مي‌گيرد. مثبت نگري تجليات خود را در چهار نوع ارتباط نشان مي‌دهد الف)ارتباط با خدا ب)ارتباط با ديگران ج)ارتباط با خود د)ارتباط با طبيعت. در خصوص آثار نيز برخي از آثار مترتب بر ابعاد مثبت‌نگري از جمله آثار مترتب بر ارتباط با خدا همچون محبت به خدا، دعا و توكل و ... و در بحث ارتباط با خود آثاري مثل عزت نفس و صبر ... و ارتباط با ديگران، آثاري مثل مشورت، حسن ظن و ... در خور تأمل است. در تتميم برخي از عوامل منفي نگري مورد بررسي قرار مي‌گيرد. محقق در اين تحقيق مباني ديني براي مثبت انديشي ذكر نموده كه تا كنون هيچ يك از محققين به آن اشاره‌اي نداشته اند. اميد است كه پژوهشگران با تعمق و دقت نظر هرچه بيشتر در آيات قرآن و روايات به ره‌توشه‌هاي بيشتري در اين رابطه دست يابند. كليد واژگان كليدي: مباني، آثار، مثبت انديشي، آيات، روايات