کارگاه «روش گردآوری مطالب از منابع قرآنی و حدیثی »به همت معاونت پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه برگزار شد.
کارگاه «روش گردآوری مطالب از منابع قرآنی و حدیثی » با حضور جمعی از خواهران طلبه پژوهشگر به همت معاونت پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه)خواهران( در حاشیه پنجمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسامی حوزه علمیه قم در مرکز همای شهای غدیر برگزار شد. در این کارگاه، حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر احسان ابراهیمی طی سخنانی با بیان اینکه خروجی عملکردهای پژوهشی فراملی و بی نالمللی خواهد شد، اظهار کرد: نفوذ مباحث پژوهشی بیشتر از مباحث آموزشی است و پیش شرط برای ورود به مباحث آموزشی، داشتن عملکردهای پژوهشی موفق است. وی یکی از مهمترین مهارتها درحوزه پژوهش را گردآوری مطالب منابع قرآنی و حدیثی دانست و اضافه کرد: منبع و مبدأ پژوهشهای دینی که توسط پژوهشگران دنبال می شود، آیات قرآن و روایات است که باید روش گردآوری و استفاده ازآ نها را فرا گیریم.
پژوهشگر برتر دفتر تبلیغات اسامی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: موضوع شناسی، موضوع یابی و موضوع گزینی، منبع شناسی، پرسش شناسی و پرسش سازی، داده آوری و داده پردازی و نگارش علمی مراحل پنج گانه نوشتن یک مقاله و تحقیق است.وی با بیان اینکه جمع آوری از منابع اصلی هیچگاه یک سرقت علمی محسوب نمی شود، یادآور شد: درمقطع تحصیلی سطح دو برای هر موضوع پژوهشی، باید دلایل را تعیین و بتوانیم ادله را توضیح دهیم وبعد از آن وارد مرحله گردآوری اطلاعات و نقشه کشی شویم.حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر ابراهیمی با اشاره به اینکه نگارش علمی دارای بایست ههای مشخصی است، گفت: درست نویسی، توجه به قواعد نوشتن و زیبا نویسی هنرها و توانمندیهایی است که طلاب و پژوهشگران باید به این مباحث توجه ویژ های داشته باشند تا بتوانند خروجی مطلوبی از عملکردهای خود ارائه دهند. به همت معاونت پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه؛ کارگاه «روش گردآوری مطالب از منابع قرآنی و حدیثی » برگزار شد وی از چگونگی پژوهش در تحقیقات قرآنی و حدیثی به عنوان یکی از چالش های طلاب نام برد و ادامه داد: در مرحله نخست باید آیات و روایات مرتبط با موضوع را پیدا کنیم که در صورت معرفی منابع این مرحله راحت ترین کار است. حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر ابراهیمی نوشتن تفسیر آیات و شرح روایات را دومین گام برای رسیدن به پژوهش درتحقیقات قرآنی و حدیثی دانست و تصریح کرد: علت ضعف مقالات سطح دو حوزه این است که دراین مقالات به شرح روایات و تفسیر آیات کمتر توجه شده است. وی از «المیزان فی تفسیر القرآن » علامه طباطبایی، «تسنیم » آیت الله جوادی آملی و «تفسیر نمونه » آیت الله مکارم شیرازی و «تبیان » شیخ طوسی به عنوان مهمترین منابع تفسیری نام برد و گفت: ما باید در مقالات خود از تفسیرهایی استفاده کنیم که همسو با نگاه مقاله مورد نظر است.
این استاد حوزوی استفاده از نرم افزارها و ابزارهای نوین را از ضرورتهای پژوهش دانست و گفت: دیدگا ههای مفسران با موضوعهای متفاوت درنرم افزار جامع التفاسیر و فرهنگ موضوعی تفاسیرموجود است که در اختیار عموم پژوهشگران وعلاقه مندان قرارگرفته است. وی از تهیه و انتشار دائر ه المعارف قرآن کریم با بیش از ۱۵ جلد به همت دفتر تبلیغات اسامی یاد کرد و افزود: این دائره المعارف نیز با جمع آوری اطلاعات مختلف توانسته به پژوهشگران درحوزه پژوهش کمک بسیاری داشته باشد. حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر ابراهیمی با اشاره به تهیه کتاب میزان الحکمه تهیه شده توسط آیت الله محمدی ری شهری اظهار کرد: این کتاب منبع مهمی برای کشف روایات مرتبط با موضوع پژوهش است که می تواند به صورت گسترده مورد استفاده قرار گیرد.
وی با بیان اینکه تاکنون کتب مختلف با موضوع فرهنگ موضوعی روایات تهیه شده است، تصریح کرد: استفاده از نرم افزارهای حدیثی نیز می توانند همانند نرم افزارهای تفسیری کاربرد بسیاری برای پژوهشگر داشته باشد. حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر ابراهیمی خاطرنشان کرد: برای اینکه بخواهیم از روایات و احادیث در مقالات خود استفاده کنیم باید به آدرس آنها در کتب اصلی اشاره داشته باشیم و میان منابع دست اول و دوم تفاوت قائل شویم. وی با اشاره به اینکه علمای دینی کتب مختلفی را برای شرح روایات و احادیث ارائه کرده اند، گفت: کتاب شرح نهج البلاغه یکی از این نمونه هاست که می توان ازآن برای شرح روایت در مقاله خود استفاده کنیم.
