پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

کارگاه علمی پژوهشی پاراگراف نویسی با حضور جناب آقای کاظمی در تاریخ 1404/08/07 در حوزه علمیه الزهراء (سلام الله علیها) خمینی شهر برگزار شد.

استاد کاظمی در ابتدا به معنای پاراگراف اشاره نمود و گفت: پاراگراف، مجموعه ای از چند جمله است که یک مفهوم اصلی را شرح میدهد.

 ایشان در مورد شکل پاراگراف فرمود: همان‌‍طور که در جمله، نشانه هایی برای مکث وجود دارد، مانند ویرگول، نقطه ویرگول و نقطه، برای پاراگراف هم نشانه های وجود دارد:

1. تورفتگی اول پاراگراف؛

2. فاصله بین پاراگرافها.

استاد در ادامه به توضیح حجم پاراگراف پرداخت و گفت:

یکی از ساده ترین تعریفهای پاراگراف، تعریف کمی آن است.

بر اساس کلمه، به طور معمول، دست کم60کلمه و حداکثر120کلمه. با این ترتیب، تعداد پاراگراف های یک صفحۀ250کلمه ای ممکن است بین دو، سه، یا چهار متغیر باشد.

بر اساس جمله، متشکل از حداقل پنج جمله: یک جمله موضوع؛ سه جمله پشتیبان و یک جملۀ نتیجه گیری. یعنی یک پاراگراف معمولاً از پنج تا ده جمله تشکیل میشود.

بر اساس صفحه، هر پاراگراف ممکن است یک چهارم، یک سوم یا حداکثر یک دوم صفحه را پر کند.

استاد کاظمی در ادامه به کارکردهای پاراگراف اشاره کرد و گفت: کارکردهای پاراگراف در بافت بزرگتری مانند مقاله مشخص میشود و عبارتند از:

پاراگراف مقدمه: شرو ع مقاله به شکلی جذاب، جلب توجه مخاطب، ترغیب او به خواندن ادامۀ مقاله و بیان مدعای اصلی مقاله.

پاراگراف پشتیبان: پشتیبانی و بسط مدعای اصلی مقاله.

پاراگراف نتیجه گیری: بازگویی مجدد مدعای اصلی مقاله و به آرامش رساندن ذهن مخاطب.

پاراگراف انتقالی:رابط دو بخش از متن.

شاخص های کیفیت پاراگراف عنوان دیگری بود که استاد کاظمی به آن پرداخت و گفت : شاخص های کیفیت پاراگراف شامل:

1. انسجام: محتوا مانند مهره های تسبیح به هم پیوسته باشند؛ استفاده از شمارشگر (اولاً، ثانیاً، ثالثاً و...) یا عبارات انتقالی مانند «ابتدا»، «سپس»، «سرانجام»؛ «به عبارت دیگر»، «درمقابل»، «به علاوه» و... .

2. وحدت موضوعی: نتیجۀ انسجام محتوایی پاراگراف و رابطۀ تک تک جمله های پشتیبان با جملۀ موضوع.

استاد کاظمی در پایان به راهکارهای بسط پاراگراف اشاره نمود که عبارتند از :

1. توصیف: به کارگیری کلمات به منظور بازنمایی ظاهر یا ماهیت یک پدیده

است که با استفاده از حواس پنجگانه انجام میشود. حتی این توصیف گاهی از حواس پنجگانه فراتر میرود و با احساسات در می آمیزد.

انواع توصیف: توصیف عینی و توصیف ذهنی.

2. مثال آوری: نویسنده برای تبیین ادعای خود، قانع ساختن مخاطب یا سرگرم کردن او از مثال بهره می گیرد. او به جای آوردن یا توضیح دادن، با بیان نمونۀ عملی، راحت تر میتواند سخن خود را به خواننده بقبولاند.

انواع مثال: مثال کوتاه و مثال مبسوط و مثال روایی.

3. استدلال:استدلال نوعی نگارش اقناعی است. بسط پاراگراف مبتنی بر استدلال ، سخت تر از توصیف (به کارگیری واقعیات و جزئیات) و مثال آوری است.

انواع استدلال: استدلال استقرایی و استدلال قیاسی.