به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(س) گرگان کارگاهی با عنوان استخراج مقاله علمی از رساله سطح 4، در تاریخ 3/7/1404 با حضور دکتر محمود حکمتنیا ودکتر فرج الله هدایتنیا استاد گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با شرکت طلاب سطح ۴ برگزار گردید. این کارگاه با هدف رفع چالشهای طلاب در فرآیند نگارش رساله و استخراج مقاله برگزار شد و نکات ارزشمندی در خصوص مدیریت زمان، انتخاب فصلنامههای مناسب و روشهای تسهیل فرآیند داوری ارائه گردید.
مسائل مطرح شده در جلسه:
-
چالشهای فرآیند داوری و پذیرش مقالاتی که قصد ارسال به فصلنامه های علمی پژوهشی را دارند:
- فرآیند داوری در فصلنامههای علمی پژوهشی معمولاً طولانی است. به عنوان مثال، ممکن است ماهها زمان ببرد تا مقالهای داوری شود و نتیجه آن مشخص گردد.
- توصیه میشود طلاب حداقل دو مقاله از پایاننامه خود استخراج کنند تا در صورت تأخیر یا رد شدن یکی، مقاله دیگری در دسترس باشد.
- برخی فصلنامهها به دلیل کمبود مقاله، فرآیند داوری سریعتری دارند و ممکن است در پذیرش مقالات سختگیری کمتری نشان دهند.
-
نکاتی برای تسهیل فرآیند استخراج مقاله:
- « بهتر است طلاب، بعد از تصویب طرح تفصیلی رساله، بخشی از رساله که قابلیت تبدیل به مقاله را دارد، شناسایی کرده و با تغییراتی در فرمت، به مقاله تبدیل کنند. نگارش خلاصهای از منابع و مطالب مورد مطالعه میتواند در تسریع فرآیند نگارش مقاله مؤثر باشد.
-
تجربیات شخصی:
- برخی طلاب به دلیل تمرکز بیش از حد بر مقدمات و کلیات رساله، در ادامه کار با مشکل مواجه میشوند.
- خلاصهنویسی و یادداشتبرداری از منابع میتواند به سازماندهی بهتر مطالب کمک کند.
- در برخی موارد، مشورت با اساتید یا افراد متخصص میتواند به رفع ابهامات و بهبود کیفیت کار کمک نماید.
4. اهمیت گفتگو و تبادل نظر
- برای توسعه و بهبود موضوعات علمی، گفتگو با دوستان، همکاران و حتی خانواده بسیار مؤثر است. توصیه میکنم موضوعات را بارها با دیگران در میان بگذارید و توضیح دهید.این گفتگوهای علمی نه تنها به شفافسازی ایدهها کمک میکنند، بلکه میتوانند منجر به ایدههای جدید شوند.
5. مدیریت زمان و اولویتبندی
-
در فرآیند تحقیق و نگارش، رعایت زمان و اولویتبندی کارها بسیار مهم است.
- مثلاً اگر مقالهای را در حال نگارش هستید، باید زمان کافی برای مطالعه، تحقیق و ویرایش اختصاص دهید.
- از طرفی، اگر موضوعی برای رساله یا مقاله انتخاب کردهاید، بهتر است از همان ابتدا دغدغههای اصلی خود را مشخص کنید تا از پراکندهکاری جلوگیری شود.
6. انتقال تجربیات پژوهشی
- روشهایی مانند فیشنویسی و خلاصهبرداری از کتابها کمک میکنند تا مطالب را بهتر سازماندهی کنیم پیشنهاد میشود مقالات و تحقیقات قبلی را بررسی کنید و در صورت امکان، آنها را به یک رساله یا مقاله ۲۰ صفحهای تبدیل نمایید..
7. انتخاب موضوعات جدید و چالشبرانگیز
-
اگر در انتخاب موضوع برای رساله یا مقاله مشکل دارید، میتوانید از موضوعات جدید و کمتر پرداختهشده استفاده کنید.
-
مثلاً:
- نظریه عدالت جنسیتی و تفاوت آن با نظریه مساوات
- تجربه جمهوری اسلامی در حوزه خانواده
- تعارض فقه اسلامی با حقوق بشری
-
مثلاً:
8. پیشنهاد موضوعات برای پژوهشهای آینده
-
برای پژوهشگرانی که هنوز موضوعی انتخاب نکردهاند، پیشنهاد میکنم به موضوعات زیر توجه کنند:
- مسئولیت تربیتی مادر در فقه اسلامی
- تحلیل کارکردگرایانه از احکام فقهی خانواده
- بررسی تطبیقی مهریه و نفقه در کشورهای اسلامی
