خانم نرگس نورزاد
رشته مشاوره خانواده با رویکرد اسلامی
تدوین بسته آموزشی پیش از ازدواج مبتنی بر خودآگاهی اسلامی در جهت اصلاع نگرش ها به ازدواج
آمار بالای طلاق و افزایش سن ازدواج که در اثر نگرشهای نادرست به ازدواج وانتظارات نامعقول از ازدواج وطرف مقابل است، در سالهای اخیر اهمیت و ضرورت آموزش های پیش از ازدواج را، پررنگ کرده است، از طرفی آگاهی از خود و ویژگیهای خود پیش از ازدواج نیز موضوع مهم برای اصلاح نگرش به ازدواج محسوب میشود که در پژوهشهای پیش از ازدواج مغفول مانده است با توجه به اهمیت این موضوع و فقدان پژوهش در این زمینه ،این تحقیق انجام گرفته است.
روش کار به این صورت بوده است: ابتدا پیشینه های مختلف درباره آموزشهای پیش از ازدواج، اصلاح نگرشها، خودآگاهی و... کاملا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت، سپس در بخش مبانی نظری به تفصیل به مبحث ازدواج، اهمیت آن، ملاک های ازدواج از دیدگاه اسلام، نگرش به ازدواج و شیوه شکل گیری آن، آموزشهای پیش از ازدواج واهمیت آگاهی ها قبل از ازدواج، مبحث خودآگاهی و مولفه های، خودآگاهی پیش از ازدواج، پرداخته شد، در فصل سوم هم روش تحقیق کاملا به تفصیل بیان شد، در این بخش نخست برای دست‌یابی به تکنیک‌ها و ساخت بسته ،با مراجعه به آموزه‌های اسلامی و متون روانشناسی به روش نمونه‌گیری هدفمند ، مؤلفه‌های خودآگاهی استخراج شد. سپس با هدف ارزیابی محتوا، نظرات 15 تن از متخصصانی که دارای تحصیلات روانشناسی و غالبا حوزوی هستند، روش‌ها ، اهداف و تکنیک‌های هر جلسه، بر اساس شاخص‌های رواییcvr و cvi بررسی گردید
ساختار: در نهایت بسته آموزشی پیش از ازدواج مبتنی بر خودآگاهی اسلامی در تعدیل نگرش به ازدواج در نه جلسه تدوین گردید که شامل: 1)اهمیت خودآگاهی قبل از ازدواج؛ 2)شناخت ویژگیهای جسمانی و ظاهری خود؛3) شناخت ویژگیهای جنسیتی ؛4) شناخت ویژگیهای شخصیتی وخلقی خود؛ 5)شناخت خود اجتماعی؛ 6)شناخت خود معنوی؛ 7)شناخت ارزش‌ها و باورهای خود؛8)شناخت اهداف خود؛ 9)آگاهی از نقاط قوت و ضعف خود می‌باشد.
نتیجه: خودآگاهی یکی از مفاهیم کلیدی در روانشناسی و توسعه فردی است و در اصلاح نگرش به ازدواج نقش بسیار مهمی دارد؛ این آگاهی‌ها در انتخاب همسر و تشکیل زندگی مشترک بسیار کمک‌کننده است، و موجب میشود، فرد بدانند از زندگی مشترک و همسر آینده خود چه انتظاراتی دارد و چه ارزش‌ها و اصولی برایش مهم و ضروری است، این شناخت کمک می‌کند تا فرد با رویکردی واقع‌بینانه به ازدواج نگاه کند، همچنین موجب می‌گردد وی احساسات خود را بهتر درک کرده و در مواقع تنش‌ها در روابط ، هیجانات و رفتارهای خود را کنترل کند و کمتر رفتارهای تهاجمی و ناپخته از خود بروز دهد و با ایجاد احساس مسئولیت‌پذیری در فرد او را برای مواجهه با چالش‌های زندگی ممشترک آماده کند. این آگاهی‌ها توانایی ارتباطی فرد را تقویت کرده و سبب میشود فرد احساسات و نیازهای خود را به شریک زندگی خود انتقال دهد و با ایجاد محیطی صمیمی و امن، مانع از بروز سوء تفاهمات می‌گردد. از طرفی خودآگاهی در چارچوب اسلام ، منجر به تقویت ایمان و تعاملات معنوی در زندگی مشترک میشود و باعث سازگاری و ارتباط سازنده و پایدار شده ونگرش به ازدواج را اصلاح می‌کند و این نگرش به پیشگیری از تضادها و تعارضات کمک می‌کند بنابراین خوداگاهی پیش از ازدواج به عنوان آموزشی مهم قبل از ازدواج در اصلاح نگرش به ازدواج ضروری به نظر می‌رسد.
