در روز یکشنبه مورخ 21/9/1402 کرسی آزاد اندیشی پرسش و پاسخ با عنوان مسائل و مشکلات زندگی طلبگی در بعد فردی و اجتماعی با حضور حجه الاسلام والمسلمین حاج آقا مهدی نژاد امام جمعه محترم شهرستان شازند برگزار گردید.
در ابتدای جلسه سرکار خانم جلالی بعنوان دبیر جلسه، پیرامون موضوع کرسی مواردی را ایراد فرمودند و به چند نمونه از مشکلات طلاب خصوصا خواهران در زندگی فردی و اجتماعی اشاره کردند. در ادامه حاج آقا مهدی نژاد اینچنین ادامه دادند:
ایشان در این جلسه ابتدا به ارزش و اهمیت تحصیل خواهران در حوزه های علمیه اشاره کردند و کار آنها را در این برهه از زمان کمتر از جهاد ندانستند و در ادامه گفتند که اگر یک خانم طلبه با برنامه ریزی پیش برود طوری که نه از زندگی شخصی خود و نه از همسر و نه از فرزندان خود کم نگذارد و با بصیرتی که در حوزه ایجاد می شود می تواند در جامعه خیلی تاثیر گذار باشد. ایشان در ادامه به مسائل و مشکلات زندگی طلبگی و زندگی با طلبه اشاره کردند و اینچنین ادامه دادند:
در دوران طلبگی گاه مشکلات طبیعی، بیماری ها، مسائل خانوادگی، فقر و... مانع پیشرفت علمی و معنوی می شوند. ولی تصور دنیایی بدون مشکل خیالی بیش نیست و مشکلات طبعی لازمه ی حیات دنیایی است: "لقد خلقنا الانسان فی کبد" گاه بعضی از طلبه ها درس را رها می کنند، اگر از آنها پرسیده شود چرا؟ جواب می دهند: "مشکل مالی داشتیم!!" در حالی که اینها گمان می کنند دیگران مشکل مالی نداشته اند.
یکی از بزرگان و دانشمندان معاصر سال ها مستاجر بود و خانه نداشت. نه تنها خانه نداشت که هزینه اندک تعمیر کولر خراب خانه را هم نداشت و در گرمای تابستان قم بدون وسیله ی سرد کننده به کار و تحصیل و تحقیق خویش ادامه می داد! چه التذاذ و ابتهاجی در کشف مسائل علمی و معرفتی برای این بزرگ مردان رخ می داد؟! لا یدرک و لا یوصف!
تعداد علمایی که دارای خدم و حشم و در ناز و نعمت بوده اند، بسیار اندک است. اکثر علما در سختی زندگی را گذرانده اند، حتی دانشمندانی همانند خواجه نصیر الدین طوسی "قدس سره القدوسی" که ما فقط از وزارتش اطلاع داریم. این بزرگمرد، کتاب اشارات شیخ الرئیس ابو علی سینا را در زندان شرح کرده است! زندان، یعنی جایی که انسان انگیزه ی زنده بودن را هم از دست می دهد. اما این مردان جاودانه چنان از انگیزه ای قوی و بالا برخوردار بوده اند که در آن شرایط هم کار علمی شان تعطیل نمی شده و به قول شهید مطهری، روح بزرگ، جسم خویش را به دنبال خود می کشد.
حجه الاسلام والمسلمین حاج آقا مهدی نژاد از آیت الله بهاء الدینی"ره" نقل می کنند که ایشان می فرمودند:
"اگر گمان می کنید فلان اتفاق که بیفتد مشکلاتتان کمتر می شود، اشتباه می کنید. دنیا جایی است که مشکلات در آن روز به روز بیشتر می شود. اگر مشکلی حل شد، مشکلی سخت پیدا می شود. آینده، مشکلات، بیشتر از امروز است. منتظر روزی که مشکل درآم وجود نداشته باشید، نباشید که هرگز پیش نخواهد آمد. خود را برای مشکلات بیشتر در آینده آماده کنید.
در ادامه به چند موارد از اهم مشکلات اشاره کردند:
مسائل و مشکلات مالی: معمولا طلبه ها در دوره طلبگی وضعیت مالی مساعدی ندارند. دلیل آن نیز مشخص است. طلبه در این دوران درآمدی بغیر از شهریه ندارد. شهریه هم بسختی کفاف زندگی را بکند. اجاره خانه، قسط های بر جای مانده از عروسی و خرج و مخارج روزمره مشکلاتی است که طلاب با آن دست و پنجه نرم می کنند. طلاب در سالهای اولیه طلبگی نه فرصت کار کردن دارند و نه تخصصی برای انجام کار. از این رو معمولا این مشکلات وجود دارد. برخی از پدران طلاب در این زمینه کمک هایی می کنند اما اکثر طلاب با همان شهریه زندگی می کنند. زندگی حداقل ده سال با همین منوال می گذرد. دختری که در رفاه بزرگ شده باشد یا آگاهی و آمادگی برای چنین زندگی را نداشته باشد، کمی برایش سخت خواهد بود. به مرور با بالا رفتن سطح تحصیلات و برخی از کارهای جنبی زندگی از نظر مالی وضعیت بهتری بخود می گیرد اما گذران این دوره مهم است، البته بسیاری از طلاب در همین دوره نیز بسیار خوشحال و سرزنده زندگی می کنند و با قناعت از زندگی خود لذت میبرند. حتی بعضی از طلابی که بعدها وضع مالی خوبی پیدا می کنند، از این دوره سخت سال های اول زندگی به زیبایی و خوبی یاد می کنند. بقول آنها این روزها دلخوشی خودش را دارد.
فشارهای اجتماعی: طلبه ای که لباس روحانیت پوشیده است، از برخی امکانات عادی جامعه سخت بتواند استفاده کند. مثلا در شهرستان ها کمتر دیده می شود طلبه ای با همسر و فرزند در یک رستوران حاضر شود یا به پارک برود یا مثلا سخت است به بازار برود و خب این مسائل ممکن است برای همسر طلبه مهم باشد. ممکن است همسر طلبه دوست داشته باشد برخی از روزها با همسر در خیابان قدم بزند یا از مغازه ای دیدن کند اما رفتن به چنین جاهایی با لباس روحانیت سخت خواهد بود.
در شهرستانها اگر لباس را دربیاوری و بدون لباس بیرون بروی مصیبتی دیگر است چرا که اگر آشنایی شما را ببیند جمع کردن آن مشکل خواهد بود! البته طلاب در قم چنین مشکلاتی را ندارند. از سوی دیگر برخی از مردم تصور می کنند حکومت در دست طلبه ها است؛ از این رو نابسامانی های جامعه را به این قشر نسبت می دهند. تصور کنید با همسر خود در کنار خیابان منتظر تاکسی هستید و از داخل یک ماشین یک فحش نثار شما کنند! اگر همسر طلبه با زندگی طلبه آشنا نباشد؛ این مساله کمی سخت خواهد بود. البته برخی از مردم نیز واقعا محبت دارند.
در پایان نیز به پرسش های مطرح شده توسط طلاب با حوصله و مبسوط پاسخ دادند.