این جلسات که مورد استقبال طلاب استان های دیگر نیز قرار گرفت، خانم رمضانیان برای شروع بحث به نقل روایاتی از حضرات معصومین علیهم السلام پرداخت و در اهمیت نگارش علوم گفت: در برخی روایات آمده است که والدین برای فرزندانشان نوشته های خود را به ارث بگذارند و باقی ماندن نوشته ای از انسان سپر آتش دوزخ بیان شده است. شاید این تاکیدات به خاطر آن است که اگر علوم به نگارش درنیاید از یادها می رود و فراموش می گردد، بنابراین نگارش یافته های علمی از اهمیت زیادی برخوردار است. وی با اشاره به اینکه ارزش و اهمیت مقاله نویسی به خاطر آن است که انتقال اطلاعات، سریع و آسان صورت می پذیرد و یافته های جدید علمی با مقالات به دست مخاطبان می رسد ، کم حجم بودن مقالت را نیز یکی از ویژگی های مثبت آن در جهت جذب مخاطب دانست و در ادامه با ارائه تعاریفی از مقاله، انواع و اقسام مقالات علمی و رتبه بندی آن را توضیح داد و ویژگی های هریک را برشمرد.
ایشان پس از ذکر مراحل انجام پژوهش و توضیح آن، مولفه های فاخر شدن مقاله را، اهمیت مساله و مبتنی بودن آن بر نیاز عام یا خاص در جامعه، و نیز روش صحیح استنتاج و دست یابی به پاسخ سوالات تحقیق، و همچنین نوآوری در ارائه مطالب دانست و گفت:« نو آوری در ارائه مطالب و سیر منطقی بحث، و پاسخگویی به مساله مورد نظر از عوامل اصلی کیفیت دهی به مقاله می باشد.
وی در ادامه به توضیح ویژگی های موضوع و شناسنامه مقاله پرداخت و جذاب، کوتاه و رسا بودن کلمات عنوان را مورد تاکید قرار داد و گفت:« حجم مقاله باید بین 5000 تا 6000 کلمه و تعدا صفحات باید بین 15 الی 20 صفحه باشد و پس از ذکر عنوان و نام نویسنده یا نویسندگان، باید چکیده و کلیدواژه ها قرار گیرد و سپس محقق با نوشتن مقدمه بحث را آغاز نماید و در بدنه مقاله با پاسخ دهی به سوالات فرعی، مساله مطرح شده در مقاله را حل و فصل نماید و در آخر نتیجه گیری و فهرست منابع را درج کند.
رمضانیان در تعریف بدنه و متن مقاله گفت: « متن یعنی مجموعه عباراتی که در صدد است سوال اصلی مقاله را در قالب یک روش تحقیقی مناسب پاسخ گوید. بنابراین جملات و عبارات در متن باید، به شکل منطقی و پشت سر هم قرار گیرد؛ تا نتیجه مطلوب حاصل شود. در مقاله پس از ذکر عنوان، و نام و نام خانوادگی محقق، چکیده، و کلیدواژه ها قرار میگیرد و با نوشتن مقدمه بحث آغاز شده و در پی آن تحت یک ترتیب منطقی، بر اساس سوالات فرعی، داده های به دست آمده از مطالعات انجام شده، تحلیل و بررسی و نوشته می شود و در پایان بحث نتیچه گیری و فهرست منابع قرار می گیرد.»
ایشان چینش منطقی مطالب و ارائه تحقیق در یک سیر صحیح، و بر طبق سوالات فرعی را، دارای اهمیت فراوان دانست و تاکید کرد: در فرآیند نگارش متن به چند موضوع باید دقت شود و آن اینکه محقق باید بر اساس طرح و نقشه تدوین شده به پیش رود، و با عنوان بندی مناسب بر اساس سوالات فرعی، سعی نماید مساله تحقیق را به خوبی حل کند و تمام مطالب خود را مستند و مدلل ذکر کند؛ تا بتواند نتیجه گیری مناسبی از مجموع بحث خود بنماید، و در حین پاسخگویی به سوالات فرعی سعی کند مساله و سوال اصلی را حل و فصل نماید.
در ادامه کارگاه، خانم رمضانیان به ترتیب عناصر تشکیل دهنده متن مقاله را تشریح کرد و مواردی را که در بحث مفهوم شناسی واژگان کلیدی باید رعایت شود و نیز، منابعی که در این زمینه باید به آن ها رجوع شود را، با ذکر مثال هایی توضیح داد. همچنین نحوه مرتب کردن داده های گردآوری شده و تیتر بندی مقاله را تشریح کرد و گفت:« محقق برای ارائه بحث و تحقیق خود، باید آن چیزی را که مورد اطمینان است و برای او ثابت شده بیاورد و می تواند با استفاده از آیه و روایتی آن را ثابت نماید. همچنین باید در تنظیم تیترها، نوع قلم و فونت مناسب را در نظر گیرد؛ تا مخاطب به راحتی بتواند تیترهای اصلی و فرعی و زیرمجموعه های آن را بشناسد و سردرگم نشود.»
استاد و پژوهشگر حوزه، تاکید بر لزوم مطالعه مقالات مختلف توسط طلاب، اشاره ای به نحوه پردازش موضوع و استفاده از بارش فکری در تهیه سوالات اصلی و فرعی داشت و به شرح و بیان نحوه ارجاعات در مقالات و انواع و اقسام آن و شیوه های مختلف مستند سازی مطالب پرداخت. ایشان با اشاره به اینکه سرقت علمی، امروزه یکی از آسیب های تحقیق و پژوهش به شمار می رود، گفت: « جهت به دور ماندن محقق از این امر باید تمام مطالبی که در مقاله، از منابع دیگر بیان می شود به وسیله ارجاع، مشخص گردد و نباید نظر و نوشته دیگری حتی با بازنویسی و نوشتن با قلم محقق، به خود محقق نسبت داده شود؛ مگر آنکه پژوهشگر با مطالعات زیاد و تلاش ذهنی و فکری خود، آورده ذهن خود را به نگارش درآورد، که در این صورت آن مطلب متعلق به خود محقق می باشد و نیازی به ارجاع ندارد.»
در ادامه انواع و اقسام ارجاعات از قبیل: ارجاعات درون متنی و برون متنی در پاورقی و پی نوشت، را ذکر کرد، و محاسن و معایب هر کدام را برشمرد. وی در مورد ارجاع درون متنی در مقالات به تفصیل توضیح داده و مثال های متعددی در حالات گوناگون ذکر کرد. مثال هایی از قبیل جاهایی که از چند اثر، از یک مولف استفاده می شود و نیاز به ارجاع وجود دارد، یا منبعی مولفان متعدد دارد، یا مولف سازمان و نهادی در کشور است، و چگونگی ارجاع مطالب سایت های معتبر و نشریات و همایش ها و سمینارها را تشریح کرد و تک به تک، در مورد مثال ها، نحوه ارجاع آن را، هم در پاورقی و هم درون متن توضیح داد.
در پایان با بیان نکاتی که در تنظیم فهرست منابع باید رعایت شود، تفاوت های میان تنظیم فهرست منابع، و تنظیم پاورقی ها را توضیح داد و همزمان چند مقاله را به صورت کارگاهی، و با استفاده از نظرات طلاب، با توجه به توضیحات داده شده، بررسی نمود و نقاط قوت و ضعف آن را، از حیث موضوع، تنظیم سوالات اصلی و فرعی، ساختار، چینش مطالب، و نحوه ارجاعات، مورد بررسی قرار داد.
