مصاحبه با مدير مسئول نشريه آيت جناب آقاي خالقي معاون پژوهش مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران

شناسه خبر : 10123

1392/08/11

تعداد بازدید : 885

مصاحبه با مدير مسئول نشريه آيت جناب آقاي خالقي معاون پژوهش مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران
 
ضمن تبريك به حضرتعالي و ديگر مسئولان ارشد مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران، به سبب انتشار پربركت فصلنامه قرآني آيت در باره وظايف ما در قبال احياي امر قرآن در جامعه توضيحاتي بيان فرماييد.
بسم الله الرحمن الرحيم.
تقريباً مسلم است كه تدوين راهبرد مرجعيت قرآن و سنت در تعريف زندگي دين مدارانه، مهم ترين وظيفه حوزه هاي علميه است. براي هر اقدام عملي و رفتاري زندگي، در همه ساختارهاي جامعه و در تمامي عرصه ها و ابعاد زندگي، حوزه هاي علميه بايد شيوه و پاسخ قرآني را كه
براي مردم تبيين و آماده سازد؛ يعني بايد بتوانيم به صورت عملياتي به مردم ارائه برنامه نماييم.اينكه فرموده اند معنايش اين  است كه قرآن همة ساز و كارها و شيوه هاي برونرفت از مشكلات، فتنه ها و سختي ها را در خود در قرآن هست. فقط مي ماند اينكه ما هر داروي قرآني را براي هر مورد از دردهاي فردي و اجتماعي نسخه پيچي كنيم. استخراج، و هم چنين تبديل آنها به سيستم هاي قابل اجرا، با عنوان الگوي زندگي ديني، كار قرآن پژوهان است.نكته بعدي كه بايد مورد توجه قرار گيرد ساختن يك جامعه ايدهآل قرآني است. براي تحقق اين مهم قطعاً بايد ازخانواده ها شروع كرد.
ازآنجا كه بخش اعظم شخصيت افراد، درخانه شكل مي گيرد و والدين، بيشترين نقش را در ساختن شخصيت فرزندان دارند، قطعا با حضور مادران در خانه و ارتباط بيشتر با كودك، تأثير پذيري بالاتري حاصل خواهد شد. در ترويج قرآن و احياي امر قرآن بايد بر روي مادران و بانوان جامعه سرمايه گزاري بيشتري كرد.احياي امر قرآن به گسترش كلاس هاي روخواني نيست؛ نه اينكه روخواني و تجويد ضرورت ندارد،اما هدف اصلي نيست. بايد ، شهد شيرين رهگشايي، چارهانديشي و سعادت آوري قرآن به جان مخاطبان قرآن بنشيند. آنگاه مي بينيد كه با شوق، شور و علاقه فراوان، نه فقط به روخواني، بلكه به ساير آموزش هاي قرآني رو مي آورند.
بي ترديد جاي خالي چنين نشريه تخصصي در بين نشريات گوناگون علوم ديني به خصوص حوزه هاي علميه خواهران به وضوح روشن بود، بفرماييد، علت تأخير در انتشار آن چيست؟
به هرحال امور مرهون به اوقات خود است. طبعاً اگر قرار باشد چنين نشريه اي از طريق مركز مديريت
حوزه هاي علميه خواهران راه اندازي و منتشر شود، بايد زماني اين كار اتفاق مي افتاد كه جمعي از پژوهشگران
قرآني از مدارس مركز فارغ التحصيل شده باشند و اين امر هماكنون اتفاق افتاده است. اولين گروه از طلابي
كه در مراكز تخصصي قرآني مشغول به تحصيل بودند در حال فارغ التحصيلي و تدوين پايان نامه سطح 3
خود هستند و اين موقعيتي مناسب براي ارائه محصولات و نتايج فعاليتهاي آنان است.
فكر مي كنيد چه ضرورت و اهدافي براي انتشار چنين فصلنامه اي با توجه به فعاليت هاي
مراكز قرآني ديگر وجود دارد؟
مواردي كه به ذهنم ميرسد فهرستوار اشاره ميكنم:
1. فراهم آوردن زمينه مناسب براي بروز و ظهور استعدادهاي قرآن پژوهي؛
2. پرورش نيروهاي پژوهشگر قرآني؛
3. معرفي و شناساندن پژوهشگران توانمند قرآني به جامعه علمي؛
4. تهيه يك مجموعه از مقالات غني و پرمحتواي قرآني؛
5. فراهم كردن جايگاه مناسب براي ارائه مقالات علمي، پژوهشي طلاب و اخذ امتيازات لازم
براي ارتقاي تحصيلي؛
6. فرهنگ سازي در جهت توليد مقالات قرآني؛
7. آگاهي و اطلاع رساني از فعاليت هاي قرآني خواهران در سطح درون حوزوي و برون حوزوي؛
8. خودباوري بيشتر در تأثيرگذاري بر عرصه فعاليت هاي قرآني؛
9. تقويت باور عمومي نسبت به توانايي هاي خواهران پژوهشگر قرآني؛
10 . زمينهسازي لازم براي بهرهگيري از قابليت هاي علمي آنان در ساير عرصه هاي فعاليتي قرآني؛
11 . رونق فضاي رقابتي براي تحقيقات قرآني؛
12 . افزودن بر ظرفيت عرضه آثار پژوهشي و طبعاً بر رشد سرانه تحقيقات؛
13 . بالا رفتن سطح بهرهوري از توانمندي هاي دانش پژوهان حوزه هاي خواهران و ... .
نكته حائز اهميت اين است كه انتشار مقالات خواهران به صورت پراكنده در ساير نشريات، گرچه
مطلوب و مثبت است، ولي قطعا نشان دهنده ظرفيت علمي پژوهشگران خواهر به جامعه محققان قرآني
نخواهد بود، در حالي كه انتشار اين مجله علمي قرآني، فضايي شناخته شده و مستمر، جهت عرضه
تحقيقات قرآني خواهران طلبه فراهم خواهد كرد.
با توجه به رسالت خطير حوزه هاي علميه خواهران در امر ترويج و توسعه علمي آموزه هاي
قرآني، جنابعالي چه فعاليت هايي را در اين راستا پيشنهاد مي دهيد؟
به نظر مي رسد سطح فعاليت هاي نخبگان در حوزه قرآن پژوهي تا حدود زيادي (البته غيركافي) رشد
كرده است. مراكز متعددي به مطالعات و تحقيقات قرآني مبادرت مي نمايند. ضمنا در سطح عموم
جامعه نيز آمار قابل توجهي از فعاليت هاي قرآني مثل كلاس هاي روخواني وجود دارد، اما عرصه اي
كه مورد غفلت قرار گرفته و طيف بسيار گسترده اي از جامعه را در برمي گيرد، لايه مياني جامعه
يعني قشر جوان تحصيلكرده است كه از معارف قرآني كم بهره اند. فعاليت هاي قرآني براي اين دسته
به تصور اينكه چون هنوز به خوبي نمي توانند از روي قرآن بخوانند، مطابق برنامه عموم درنظر
گرفته شده، در حاليكه براي اين طيف بسيار پرشمار، همان گونه كه در پاسخ سؤال اول عرض شد
بايد از آموزه هاي تربيتي و بينشي قرآن شروع گردد ... .
البته ورود متخصصان قرآني حوزه هاي علميه خواهران به عره ص  هايي چون مديريت
مهدكودك ها، معلمي و دبيري مدارس و دانشگاه ها و ... نيز تأثير به سزايي دارد تا بتوانند فرهنگ
قرآن را در عرصة مديريت، تعليم و تربيت و ... و چه بسا غيرمستقيم به كام تشنة شيفتگان معارف
قرآني وارد نمايند.
پيشينه فعاليت هاي پژوهشي قرآني در مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران را با توجه
به سياست ها و اهداف مركز بيان فرماييد.
صرف نظر از پژوهش هاي فردي وآزاد، با توجه به نوپا بودن مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران،
شايد تحقيقات پاياني طلاب سطح دو را بتوان اولين كار جدي در اين خصوص دانست.عريف و « تفسير و علوم قرآني » خوشبختانه گرايش تخصصي سطح سه حوزه علميه خواهران با نام
راه اندازي شده است. درحال حاضر تعداد زيادي از طلاب سطح سه كه در گرايش مزبور مشغول به
تحصيلاند، به حد نگارش پايان نامه رسيده و مشغول به تدوين آن هستند و در آيندة نزديك، شاهد
افزوده شدن بر تعداد پاياننامه هاي قرآني خواهيم بود. همچنين درسال جاري، موضوع نگارش مقالات
قرآني در دستوركار تشكل هاي پژوهشي قرار گرفته است و اميد مي رود در اين مسير نيز توفيقاتي به دست آيد.
با توجه به اينكه جنابعالي از قرآن پژوهان زبده كشور هستيد و ساليان مديدي است كه
درس تفسيرتان از راديو استان كرمان پخش ميشود و خيل مشتاقان قرآني، از بيان
ارزنده شما به معارف ناب قرآني دست پيدا ميكنند، بفرماييد ميزان موفقيت اين گرايش
جديد قرآني را در حوزههاي علميه خواهران چگونه ارزيابي مي كنيد؟
مقدمه پژوهشگري قرآني، آموزش و معرفت افزايي است. در اين راستا مراكز تخصصي متعددي در حال
آموزش طلاب سطح سه با گرايش قرآنياند. خوشبختانه انگيزه براي كار در زمينة قرآن كريم بين
طلاب، بيشترين امتياز را در بين گرايش هاي رايج حوزوي دارد و در پاسخ به اين نياز و اقبال، به جز دو
سه استان، ساير استان هاي كشور، مراكز تخصصي قرآني دارند. اميدواريم در راه اندازي سطح چهار اين
رشتة پرطرفدار نيز تسريع شود تا انرژي نهفته بانوان حوزوي و استعدادها و انگيزه هاي سرشار آن ها براي
تربيت پژوهشگران برجسته و كارآمد به كار گرفته شود.
البته بايد توجه شود كه راهاندازي رشته تخصصي تفسير نبايد حضور پر رنگ معارف قرآني را در ديگر
تخصص ها كم كند. در هر حال، بايد همة تخصص ها قرآن محور باشند؛ فقه، كلام، اخلاق و ... .
مهم ترين آسيب هاي پژوهشهاي قرآني را در حوزه هاي علميه خواهران، چه مواردي مي بينيد؟
عدم بهرهمندي از منابع تخصصي، حضور كم رنگ متخصصان قرآني در حوزه هاي علميه خواهران، عدم جامعيت
و ساماندهي پژوهش ها، كميت پايين، عدم همافزايي و فقدان نقشه جامع علمي و در نهايت عدم حمايت جدي از چاپ و نشر آثار قرآني خواهران، از مهم ترين آسيب هاي پژوهش هاي قرآني بانوان به شمار مي آيد.
وضعيت قرآنپژوهي در حوزه هاي علميه خواهران را در مقايسه با كل كشور چگونه مي بينيد و چه ظرفيت هايي در اين خصوص مشاهده مي شود؟
از نظر قرائت، مفاهيم و ... وضعيت خوبي حاكم است، ولي در خصوص رسوخ پژوهش هاي قرآني درساحت هاي گوناگون زندگي و پيچيدن عطر و بوي قرآني در حيات دنيوي به فعاليت جدي تري نياز است.البته امسال دو كار بزرگ در خصوص حمايت از پژوهشگران قرآني انجام گرفته است در قم بود. «هم انديشي پژوهشگران برتر قرآني» نخست برگزاري وزارت ارشاد در حال انجام « شوراي توسعه و ترويج فعاليت هاي قرآني » دومين برنامه كه با حمايت دومين هم انديشي پژوهشگران » است نگارش حدود 140 كتابچه قرآني به دست پژوهشگران مدعو در است. « برتر قرآني در همين راستا و بر اساس برنامه ريزي هاي انجام گرفته، اين پژوهشگران، موضوع يا مسئله اي قرآني را انتخاب كرده و پس از نگارش و تأييد طرح نامه هاي تحقيق، هم اكنون در حال نگارش كتابچه هاي قرآني هستند. در نهايت، آثار فاخر علمي مستند، كه مطابق با اسلوب و شيوه نگارش باشند با تصويب شوراي نشر مركز، به زيور طبع آراسته خواهند شد. اين برنامه، آغازگر حركتي عظيم، در حمايت از پژوهشگران تواناي حوزه هاي علميه خواهران خواهد بود تا به ياري پرور دگارمتعال، پژوهشگران به صورت جدي وارد عرصه هاي علمي، تحقيقي كشور شده و توشه اي ثمين از آثار و بركات قرآني را تقديم ره پويان الهي نمايند.
برنامه هاي فراروي معاونت پژوهش براي تقويت قرآن پژوهي و حمايت از بانوان پژوهشگر قرآني در مركز مديريت حوزههاي علميه خواهران چيست؟
در اين باره چندين محورقرآني مورد اعتنا و توجه جدي ماست:
1. طراحي نظامواره موضوعي؛
2. سياستگذاري درخصوص پايان نامه هاي قرآني؛
3. حمايت از چاپ و انتشارپاياننامه ها و رسالههاي قرآني؛
4. فراهم كردن زمينه بهرهبرداري بيشتر از نتايج پژوهش ه،ا از طريق سايت معاونت و انتشار
مجلات قرآني؛
5. ايجاد تشكل هايي در حوزه هاي علميه، براي ساماندهي به پژوهشگران قرآني؛
6. تشكيل پژوهشكده هاي قرآني.
براي طلاب پژوهشگران گامي بلند به سوي پرورش « طرح كارورزي قرآني » هم چنين اجراي با « نشست و كرسي آزاد انديشي » پژوهشگران قرآني خواهد بود. افزون بر اين در سال جاري چندين موضوع قرآني در حال انجام است
با توجه به رهنمودهاي بزرگان و زعماي حوزه هاي علميه، از جمله مقام معظم رهبري، امام خامنه اي دامت بركاته مبني بر توسعه كمي و كيفي فعاليت هاي قرآني در كشور و جهان، به نظر در مركز و استان ها گامي بيبديل در اين « پژوهشكده هاي قرآني بانوان » ميرسد تأسيس عرصه بهشمار ميآيد. در اين باره بيشتر توضيح دهيد؟
حمايت از تأسيس پژوهشكده ها و توسعه كيفي تشكل هاي پژوهشي به طور قطعي از اهم وظايف مركز
است. ان شاءالله به زودي خبرهاي خوبي در اين باره مي شنويم.
افق و چشم انداز آينده فصلنامه آيت را چگونه پيشبيني مي كنيد؟
البته راه طولاني در پيش خواهد بود، اما براي نهادينهسازي فرهنگ پژوهش قرآني، سعه صدر و پشتيباني
سياستگذاران و مديران را مي طلبد كه در آن صورت، مطمئناً خواهران قرآن پژوه درخشش خيلي خوبي
خواهند داشت و فصلنامه جايگاهي در خور شأن خواهد يافت. اميد است اين فصلنامه مرجعي باشد براي
حضور علمي و با نشاط خواهران طلبه و همچنين منبعي غني، در جهت ترويج فرهنگ قرآني براي قرآن
پژوهان و قاطبة اهل علم.
در پايان ضمن تشكر از جنابعالي، به جهت فرصتي كه در اختيار ما قرار داديد، اگر توصيه
و نكته اي ويژه به مخاطبان اين نشريه داريد بيان فرماييد.
حوزه هاي علميه خواهران مفتخر است در كنار اجراي پژوهش هاي مورد نياز جامعه، در امر تبليغ هم
خصوصاً براي خانواده ها فعال بوده است. بيترديد، حضور بانوان طلبه قرآن پژوه در مجامع گوناگون،
نقش بسزايي در مهجورتزدايي از ساحت مقدس قرآن كريم ايفا خواهد كرد؛ لذا تربيت طلاب قرآن پژوه
و مسلط بر مباني قرآني وآگاه به روش هاي ترويج و احياي قرآن و معارف آن، بهترين روش در
مهجوريت زدايي از آن است كه حوزه هاي علميه خواهران نيز در حوزه بانوان، متولي آن مي باشد.
در پايان، از همه قرآن پژوهان عزيز، به ويژه خواهران معزز و محترم، درخواست مي كنيم كه نشريه را از
خودشان بدانند و همكاري و اهتمام به نگارش آثار فاخر داشته باشند. انعكاس ديدگاهها و ارائه پيشنهادها براي ارتقاي نشريه نيز از ناحيه خوانندگان ارجمند، بسي مايه مباهات و بهرهمندي فراوان خواهد بود. منتظر ديدگاه هاي ارزشمندتان هستيم. خداوند متعال ما را در راه احياي معارف قرآن و اسلام عزيز موفق بدارد. (آمين)