پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

جامعيت دين به معناي كليت و جامع بودن اصول و مقررات ديني است كه براي يك جامعه يا ملت معين مشخص مي باشد و هيچ بعدي از زندگي بشر از توجه به آموزه‌هاي ديني خارج نيست. لذا بررسي نظرات شيعه و اهل سنت درباره جامعيت دين و تطبيق آنها از اهداف اين پژوهش مي-باشد. همچنين توجه به ديدگاه نوگرايان شيعه كه در پي تطبيق آموزه هاي ديني با تحولات و نيازهاي فرهنگي، اجتماعي و ... دوران معاصر هستند، مورد توجه است چرا كه آنها تاكيد دارند كه دين اسلام، از جمله آموزه هاي شيعه، قابليت سازگاري با زمان و مكان‌هاي مختلف را دارد و بايد به طور پويا و به روز در مسائل مختلف به كار گرفته شود. شيعيان در نظام فقه خود بر اساس اجتهاد و رجوع به مراجع تقليد عالم، تلاش مي‌كنند تا اصول ديني را با شرايط جامعه تطبيق دهند. از جمله اين اصول نظام ولايت فقيه و حكومت اسلامي است. از طرفي اهل سنت باور دارند كه جامعيت دين بايد با توجه به متن قرآن و سنت پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) برقرار شود. آنها تأكيد دارند كه فقه اسلامي و اصول اعتقادي بايد با تغييرات زمان و شرايط جامعه تطابق داشته باشد. در تطبيق نظرات شيعه و اهل سنت، تفاوت‌هاي مهمي در عقايد ميان شيعه و اهل سنت وجود دارد كه به تأثير آنها در تطبيق مباني ديني مي‌تواند منجر شود. البته با وجود تفاوت‌ها، شيعه و اهل سنت هر دو تأكيد دارند كه بايد بر سر اصول اسلام و قرآن و سنت پيامبر پيروي كنند و با استناد به منابع كتابخانه‌اي و به روش توصيفي- تحليلي بايد پذيرفت كه هر دو گروه به نحوي تلاش مي‌كنند تا اصول اسلامي را به نحوي تبيين كنند كه با تغييرات زمان و مكان، مي‌توانند اجتماعات انساني را هدايت كنند و اخلاق اجتماعي را تقويت كنند.