پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مسئله شرور در نظام هستي و تلاش براي پاسخ بدان، پيشينه طولاني ميان متكلمان، فلاسفه و الهي‌دانان در تفكر اسلامي و مسيحي دارد. اهميت و ضرورت پرداختن به مسئله شر از ديدگاه سوئين برن و ملاصدرا مرتبط با درك عميق‌تر از واقعيت‌هاي جهان و ارتباط آن با مفهوم خداوند و ارزش‌هاي ديني است. اين بحث‌ مي‌توانند به در درك بهتر انسان از خود و محيط اطرافش كمك كند و در مسير بهتري از رشد روحي و اخلاقي قرار بگيرد. سويين برن در پرتو نظريه عدل الهي و ملاصدرا با پرداختن به نظام احسن، درصدد پاسخ به مسئله مهم و ضروري شر برآمدند. نظريه عدل الهي سويين برن در پاسخ به شرور عالم(طبيعي و اخلاقي) ارائه شد. اين نظريه معتقد است كه خداباور درصدد است تا براي هر يك از شرور دلايلي ممكن ذكر كند كه رواداشتن شرور در هستي از جانب خداوند توجيه شود. نظر به اهميت اين مسئله و كاركرد آن در عصر حاضر، اين مهم از نظر ملاصدرا و سويين برن به عنوان نماينده دو دين، با روش توصيفي – تحليلي مورد بررسي قرار گرفت و چنين به دست آمد كه از نظرسويين برن اگر خداباوران نتوانند دليلي براي واداشتن شر از جانب خداوند بيابند، شر مي‌تواند دليلي بر انكار خداوند باشد.وي شرور را داراي ماهيت وجودي مي‌داند كه اگر خداوند بخواهد مي‌تواند آن‌ها را از بين ببرد. ايشان همچنين با تقسيم بندي شر( اخلاقي و طبيعي) نظريه عدل الهي خود را بر ارزش اختيار در انسان مورد تأكيد قرار مي‌دهد و توجيه شرور اخلاقي را در خير كثير موجود در اختيار انسان مي‌داند كه بدون شر اخلاقي، انسان‌ها از خوبي بزرگ اختيار و انتخاب ميان خوب و بد محروم مي‌شوند و همچنين امكان عشق ورزي به خداوند را نيز از دست مي‌دهند. در شر طبيعي نياز به كسب معرفت را توجيهي براي اين دسته شرور بيان مي‌كند. سويين برن با طرح بحث دفاع مبتني بر خيرهاي برتر نيز به فوايد شرور معتقد است و با همين طرح، اين جهان را با وجود همه درد و رنج‌هايش، بهترين جهان ممكن مي‌داند. ملاصدرا با اعتقاد به نظام احسن تلاش كرده است به شبهات مسئله شرور پاسخ دهد. نظام احسن شريف ترين و كامل ترين نظام‌هاي ممكن است به نحوي كه برتر از آن تصور شدني نيست.