پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

مساله شرور از مهمترين مسائل فكري بشر از دورن كهن تا زمان كنوني انسان هاست كه در طول تاريخ پاسخ هاي مختلف با رويكردهاي متفاوت به آن داده شده است.از پاسخ هاي الهيات سنتي تا الهيات هاي جهان مدرن همگي در تكاپو هستندتا بدين مساله پاسخي در خور ارائه نمايند.الهيات پويشي از جمله الهيات هاي دوران معاصر است كه مبتني بر انديشه هاي وايتهد و با تلاش هاي افرادي چون گريفن و هارتشهورن پايه گذاري شده است . اين الهيات به جاي پاسخگويي به مساله شرور،سعي نموده صورت مساله را عوض كند و تفسير محدود و خاصي از مساله كمال و قدرت الهي ارائه دهد.در مقابل ، متكلمان شيعي معاصر تلاش كرده اند با حفظ كمال الهي مبتني بر فلسفه اسلامي و آيات و روايات، پاسخي نظري و عملي به اين مساله ارائه نمايند.الهيون شيعي،شروررا عدمي،اضافي و لازمه جهان ماده و داخل در نظام احسن مي دانند ك معتقدند:خداوند در ازاء شرور،عوض خواهد داد. وجه تشابه راه حل معضل شرور ميان نگرش الهيات پويشي و متكلمان شيعي معاصر بر محور ضرورت وجود فاعلي ماوراءالطبيعي براي مخلوقات و حركت ذاتي تكاملي عالم است و وجه افتراق اين دو نحله،در نحوه تبيين اصالت و اعتباريت وجود و تحليل كلامي ارتباط صفات با ذات و نوع نگاه به مساله تكامل خلقت مي باشد. فلاسفه پويشي از اطلاق صفات الوهي چشم پوشيده و مباني ايدئولوژيك خود (پويش خلاق و تلفيق دوگانگي سوژه و ابژه) را با فيزيك كوانتوم و زيست شناسي داروين و مكتب شيكاگو آراسته اند و الهيات معاصر شيعي بر پايه انديشه هاي صدرايي و رويكرد حكمت متعاليه (اصالت وجود و نظام احسن) به پاسخ مستدل اين شبهات پرداخته است.بررسي تطبيقي معضل شر منطقي از منظر الهيات پويشي و نوصدرائيان معاصر شيعي در اين نوشتار محل بحث واقع شده است.