پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

قرآن به عنوان كتابي كامل از سوي خداوند، براي انسان طبيعتي قائل است كه در اين راستا براي انسان روح و رواني را در تقدير دارد. قرآن انسان را در بالاترين درجه هم مدح وهم مذمت مي كند. حقيقت آن است كه اين مدح و ذم از آن جهت نيست كه انسان يك موجود دو سرشتي است ، نيمي ستودني و نيمي نكوهيدني. بلكه از نظر قرآن تمام جنبه هاي انسان ستودني است. آن چه انسان رامستحق مذمت مي كند، سوء اختيار انسان است. انسان همه ي ويژگي ها را بالقوه دارد و اين خود اوست كه بايد به حكم اختيار ، معمار خويشتن باشد و براي رسيدن به كمالات، سرشت ملكوتي اش را تقويت كند. همه ي مذمت هاي قرآن نسبت به انسان مربوط به همين سقوط اختياري است كه از انتخاب بد و اختيار ناصواب او ريشه مي گيرد. تحقيق حاضر با تمركز بر ويژگيها و اوصاف مذموم قرآن از انسان، فقط به بيان ويژگي هاي روحي ورواني مذموم انسان(ويژگي هاي مربوط به نفس)درسه بعدشناختي،رفتاري وعاطفي پرداخته است. بر اين اساس چهارچوب بحث در اين تحقيق شامل چهار فصل مي باشد كه در فصل اول به بحث كليات و مفاهيم تحقيق پرداخته شده است . در فصل دوم به بررسي ويژگي هاي روحي ورواني مذموم شناختي انسان درقرآن (ويژگي شناختي ايجابي «عجب وحرص »و ويژگي شناختي سلبي «جهل ، بخل ضعف نفس قدرنشناسي» )مورد بررسي قرار گرفته .در فصل سوم ويژگي هاي روحي ورواني مذموم عاطفي انسان درقرآن (ويژگي هاي عاطفي ايجابي «جدال گري سرمستي دوستداردنيا» و ويژگي عاطفي سلبي «ياس» ) مورد بررسي قرار گرفته و در نهايت در فصل چهارم ويژگي هاي روحي ورواني مذموم رفتاري انسان درقرآن ( ويژگي هاي ايجابي «شتابزدگي ، بهانه تراشي، طغيان گري، ستيزه جويي» و ويژگي هاي سلبي «ستم پيشگي، وبي تابي ») بررسي شده است.