پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

موضوع و هدف: يكي از مسائل بسيار مهم در جامعة اسلامي وجود افراد فقير در جامعه است. در اسلام فقر امري مذموم است. با توجه به اين كه همة انسان‌ها قادر نيستند كه مايحتاج خود را تأمين كنند خداوند بر دارايان واجب فرموده است كه به ناداران كمك كنند و نظام حمايت‌گري دارايان از ناداران شكل گرفته است است و در قرآن و سنت به اين موضوع پرداخته شده است. اگر اين نظام در جامعه پياده شود چهرة فقر از جامعه رخت بر مي‌بندد. با توجه به اهميت اين موضوع در اين پژوهش مباني، فلسفه، مصاديق، شيوه هاي حمايتگري در قرآن و سنت بررسي شد تا انشاءاللّه براي ترويج نظام حمايت‌گري اسلام استفاده شود. روش: روش پژوهش توصيفي تحليلي است كه قرآن و احاديث با كليدواژه‌هاي مربوط به حمايت‌گري جستجو شد و آيات و رواياتي كه مربوط به اين حوزه بود استخراج و سپس داده‌ها تحليل شد. دستاوردها: فلسفة حمايت‌گري دو چيز است: خلافت انسان از خداوند و تزكية انسان. چون انسان جانشين خداوند در زمين است و خداوند هم واجد صفات جمال و جلال است پس انسان براي شبيه شدن به خداوند بايد به ديگران كمك كند. علاوه بر آن بهترين راه دل‌كندن از دنيا بخشيدن است. اسلام توصيه مي‌كند كه انسان فعاليت كند و سپس ببخشد تا اين كه سربار جامعه نباشد. اسلام تمام كساني كه به نوعي نيازمند هستند از جمله نياز مالي، علمي، ديني و عاطفي نيز مورد حمايت‌گري مي‌داند. حمايت‌گري دو بعد مادي و غير مادي دارد. اسلام در اموال دارايان حقي در قالب‌هاي مختلف خمس، زكات، صدقه و وقف براي نيازمندان قرار داده است. همچنين هر كسي هر نوع دارايي دارد بايد به ناداران توجه كند. بر عالم واجب است زكات علمش را بپردازد و براي حمايت‌گري ديني امربه معروف و نهي‌ از منكر را واجب فرموده است. حمايت‌گري بايد خالصانه براي خدا، بدون منت و با بهترين چيزها باشد. در اين حمايت‌گري بايد مراتب قرابت را نيز در نظر داشت. كلمات كليدي: حمايت‌گري، خمس، رابطة دارا و ندار، صدقه، زكات.