پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چکيده

   لازمة ساماندهي مباحث گستردة مرتبط با صلح اسلامي به سبب متدولوژي، قرآن مداري است. صلح از نظر اسلام، با توجه به ارزش اخلاقي و معنوي قابل تحقق است. صلحي که اسلام، جامعة بشري را بدان فرا مي­­خواند، بر اساس يک سلسله تعليمات دقيق معنوي پايه­گذاري شده و نيروي ايمان، روح عقايد و تربيت ديني توده­ها در زير بناي آن مورد استفاده قرار گرفته است. صلح از نظر اسلام، شامل تمام دوران­هاي حيات بشري شده، امّا با اين وجود، صلح موّقت را تا زماني که زمينه­هاي صلح حقيقي تحقّق نپذيرفته، از نظر دور نداشته است.

انديشة اجتماعي و حقوقي بشر در طول زندگي انسان­ها، پيوسته به صلح و جنگ مشغول بوده است؛ عدّه­اي به جنگ و نزاع فرا مي­خواندند و عدّه­اي به صلح و همزيستي تشويق مي­کردند. از زماني که حضرت آدم Aبه زمين هبوط کرده، منازعات و جنگ ها وجود داشته و هرگاه صفحات تاريخ را ورق بزنيم، هيچ ملّتی را خالي از جنگ نمي­بينيم .

اسلام چهارده قرن قبل، صلح و همزيستي مذهبي بين اديان آسماني را شعار حقيقي خود قرار داد. دعوت به اصول مشترک، پرهيز از تعصّب­هاي مذهبي، آزادي عقيده، دوري از تحميل دين ومذهب، احترام به حقوق اقليت­ها، اولويت صلح و از دستورهاي اصيل اسلامي است که براي آن، ادلّه و شواهد فراواني از قرآن کريم، روايات و سيره پيشوايان اسلام وجود دارد.

  در چارچوب يک نظام سياسي به نظر مي­رسد، پارادايمِ روابط خارجي دولت اسلامي صلح و همزيستي است اما نه صلح منفعل و در جهت تطبيق اسلام با مفاهيم و قوانين بين المللي، بلکه صلحي عزت مدار مبناي روابط بين المللي دولت اسلامي است؛ که بر اساس اصولي همانند: عدالت، پايبندي به تعهدات، حمايت از مستضعفان، حفظ عزت و مصلحت تبيين مي­شود؛ از اين­رو رهبر معظم انقلاب سه اصل: «عزت، حکمت و مصلحت» را يک مثلث الزامي براي چارچوب ارتباطات بين المللي جمهوري اسلامي مطرح فرمودند.

اگر بيگانگان هميشه طالب صلح و زندگي مسالمت آميز با مسلمانان باشند، هيچ گاه جنگي ميان دو طرف صورت نخواهد گرفت؛ زيرا نظام اسلامي مفتخر است، بشريت را به نداي ائتلاف براي صلح و همزيستي فرا خوانَد؛ پس اسلام دين جهانشمول است.

 

کلید واژه ­ها: صلح، مصالحه، همزيستي، جنگ، جهاد، دارالاسلام.