چکیده
با نگاهی به قرآن و روایت می یابیم که قلب چه جایگاه والایی دارد و حتی خانه خدا معرفی شده است. همین او باعث شد که به دنبال آن باشیم که این خانه چه ویژگی دارد و آیا هر قلبی جایگاه خدا است؟ آیا کاری از ما بر می آید که به آن برسیم یا یک نعمت است که به افراد خاص داده می شود؟ قرآن پاسخ ما را می دهد. خوشبختانه خود ما نیز در رسیدن به آن میتوانیم نقش داشته باشیم و خاص بعضی افراد نیست. عواملی در رسیدن به این مهم نقش دارند. عواملی درونی و بیرونی که فرد به طور مستقیم و غیر مستقیم در آن نقش دارد. عواملی چون تفکر و ایمان عواملی درونی هستند و اثر گذاری این دو امر بر قلب بسیار زیاد است. عوامل محیطی مانند تلاوت قرآن، آنچه که چشم می بیند و آنچه که می شنود، غذایی که می خورد عوامل بسیار دیگر. بعد از شناخت عواملی که می تواند بر قلب اثر بگذارد حال انسان طالب این نعمت در تکاپو میافتد تا بتواند عوامل درونی و بیرونی را کنترل شده تر انجام دهد و بعضی را بیشتر و بعضی را کمتر کند تا به هدف برسد. بعد از انجام این کنترل سخت و شدید از کجا بداند که اثر کرده و تا چه زمانی باید این اعمال را ادامه دهد؟
تا جایی که آثار قلب سلیم در فرد نمایان شود آثاری چون شرح صدر، خاضع شدن قلب، آرامش دل، الفت یافتن. هر قدر این قلب پاکتر شود ایمان هم بیشتر گشته و به دنبال این ایمان، رضایت، یقین و توکل بهدست میآید .
کلید واژه ها: قلب، قلب سلیم، اثر بر قلب، آثار قلب سلیم، ایمان و قلب.
دست آورد ها
هر چه قلب پاکتر باشد و ایمان بیشتر در آن رسوخ کرده باشد، حساستر و با یاد خدا زودتر و بیشتر به لرزش می افتد و آمادگی کسب درجه برتری از ایمان را پیدا می کند. و سرانجامِ ایمانی که تؤام با حالت رضا و تسلیم قلبی به خداوند باشد، و به مرحله ی یقین برسد، چیزی جز توکل و اعتماد به نیست .درقیامت خریدار قلب سلیم خداست و با توجه به این مطلب میتوان گفت که قبولی تمام عبادات در گرو نیت صحیح قلب است. اگر قلب از نظر نیت دارای سلامت باشد، قابل خرید خداست چون قلب خریده شود، در حیقت همه اعمال خریده شده و اگر قلب از رحمت حق ممنوع گردد، در حقیقت همه اعمال عبادی و زحمات عمرانه انسان به هدر رفته و انسان جایگاهی جز جهنم و نصیبی جز عذاب دردناک الهی نخواهد داشت. با شناخت عواملی که انسان را به قلب سلیم می رساند می توان خود را که در این عالم بیهوده نیامده به صراط مستقیم آورده و با تفکر در این عالم و رسیدن به این واقعیت که در این عالم ناظمی وجود دارد و این عالم به یک خالق نیاز دارد این حقیقت را به قلب خود عرضه کند حقیقتاً قلب نیز آن را می پذیرد و به ایمان قلبی که بالاترین مرتبه ایمان است نائل می شود و تمام کارهای خود را با معیار ایمان می سنجد و تمام صفات نیک و پسندیده از ایمان واقعی سرچشمه می گیرد. صفاتی چون شرح صدر و شکر و سپاس خالق، امید و ترس از خدا و هزار صفات ریز و درشتی که همگی از سر چشمه قلب سلیم جاری می گردد.
فهرست منابع:
1-قرآن کریم
2-ارگانی بهبهانی، محمود،(1377)، شناخت و درمان وسوسه و وسواس در اسلام، (چاپ اول)، قم: مجمع ذخایر اسلامی
3-اسکندری، حسین،(1385)، آیه های زندگی، (چاپ اول)، تهران: جلد 8، سروش،
4-اصفهانی، راغب، (1386)ترجمه مفردات الفاظ قرآن،( چاپ اول)، تهران: ترجمه مصطفی رحیمی نیا، نشر صبحان.
5-انصاریان، حسین،(1386) عرفان اسلامی،( چاپ اول)، قم: محسن فیض پور- محمد جواد صابریان، دالرعرفان.
6-خمینی، روح الله، چهل حدیث،( چاپ چهل و دوم)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
7-دلشاد تهرانی، مصطفی،(1386)، خلاصه سیره نبوی،( چاپ دوم)، تهران: جلد سوم، دریا.
8-ارشاد، علی اکبر،(1382.)، دانش نامه امام علی علیه السلام،( چاپ دوم)، ترهان: جلد اول، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
9-ری شهری، محمد،(1377)، میزان الحکمه،( چاپ اول) ، قم :جلد 9، دارالحدیث.
10-سبحانی، کریم،(1376)، ره توشه،( چاپ دوم)، قزوین: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
11-ضیاء آبادی، محمد،(1380)، قساوت بیماری مهلک بشر،( چاپ دوم)، تهران: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان.
12-طباطبایی، محمد حسین،(1387)، تفسیر المیزان،( چاپ بیست و ششم)قم :جلد 15، محمد باقر موسوی همدانی، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
13-طبرسی، ابی نصر الحسن بن الفضل،(1380)، تفسیر البیان،( چاپ اول)، تهران: علی کرمی، جلد اول، سازمان نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
14-مصباح یزدی، محمد تقی،(1373)، اخلاق در قرآن،(چاپ ششم) ، بی جا: جلد اول، امیر کبیر.
15-معادی خوا، عبدالمجید،(1378) فروغ بی پایان،( چاپ اول) تهران :دره.
16-مکارم شیرازی، تفسیر نمونه،(1378) دارالکتب الاسلامیه،( چاپ سی ام) ، تهران :جلد 19 و 22.
17-ملکی تبریزی، جواد،(1389)، ترجمه اسرار الصلواه، (چاپ دوم)، قم: ترجمه مصطفی آل سیر غفور، ذوی القربی.
18-میر سلیم، مصطفی،(1380)، رستگاری،( چاپ) ، تهران :مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
19-ابن فارس،(1410) معجم مقاییس اللغه جلد 5، ترجمه عبدالسلام محمد هارون، بیروت، الدار الاسلامیه،
20-ابن منظور، ابوالفضل محمد بن مکرم،(1405)، لسان العرب، قم: جلد اول، ادب الحوزه، بی تا،
21-زمخشری، اوبالقاسم محمد بن عمر، اکشاف اصطلاحات الفنون، محمد علی فاروقی التهانوی، جلد دوم، بیروت.