پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از مسائل اجتماعي مهم در حوزه‌ي زنان و خانواده در جامعه‌ي كنوني ايران، روند فزاينده‌ي تجرّد دختران است. پژوهش حاضر با هدف بررسي روشمند عوامل و پيامدهاي تجرّد دختران و راهكارهاي مقابله با آن تدوين شده است و جامعه‌ي هدف در آن، دختران مجرّد 30 سال به بالاي ساكن شهر تهران و متخصّصان رشته‌هاي گوناگون علوم انساني بودند. اين پژوهش كه با تلفيقي از دو روش ميداني و كتابخانه‌اي گردآوري شده است، پژوهشي بنيادي-كاربردي است و روش پردازش اطّلاعات در آن، تلفيقي از دو روش تحليلي -مبتني بر رويكرد داده بنياد (گراندد تئوري) و به شيوه‌ي اشتراوس-كوربين- و توصيفي است. پديده‌ي تجرّد دختران كه از عوامل شخصي و ساختاري متعدّدي مانند ازدواج هراسي، نبود واسطه‌گري كارآمد در ازدواج، تغيير نگرش‌ها و ارزش‌ها و ... ناشي مي‌گردد، منجر به ايجاد پيامدهاي زيانباري در سطح فردي و اجتماعي مانند عدم تأمين نيازها، افزايش بيماري‌هاي اعصاب و روان، تمايل به برقراري روابط خارج از چهارچوب ازدواج و ... مي‌شود. براي حلّ اين مسئله، راهكارهاي خرد و كلاني از قبيل ايجاد نگاه واقع گرايانه نسبت به ازدواج، جدّي گرفتن بحث إنكاح به جاي نكاح در جامعه، تصويب قوانين جديد با ضمانت اجرايي در حيطه‌ي ازدواج و ... وجود دارند. پيامدهاي ترويج ازدواج نيز، كاهش آسيب‌هاي رواني-اجتماعي، رفع احساس تنهايي، كاهش خيانت و ... هستند. با توجّه به جايگاه والاي ازدواج و تشكيل خانواده در منابع ديني، در آيات و روايات راهكارهايي در پاسخ به اين مسئله مطرح شده است. اين راهكارها در سه بخش عمده‌ي راهكارهاي فرهنگي -مانند اعتماد به فضل خداوند، ايجاد انگيزه براي ازدواج و تشكيل خانواده و ...-، راهكارهاي اجتماعي -مانند وساطت، فراهم كردن شرايط ازدواج آسان و ...- و راهكارهاي اقتصادي -مانند اجتناب از تشريفات، پرداخت وام‌هاي قرض الحسنه براي ازدواج و ...- مورد بررسي واقع شدند.