پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

شكرگزاري از برترين مفاهيم ديني و راهي براي شناخت و استفاده بهتر از نعمتهاست. رساله حاضر اين مفهوم را به جهت آثار توحيدي كه براي تربيت انسان دارد مورد تأكيد قرار داده و آن را به تناسب موضوعات مختلف از دو جهت تنزيل آيات و موضوع شكرگزاري مورد مطالعه قرار داده است. قرآن بر اساس دو شيوه فوق با بيان نعمتهاي مادي همچون نعمتهاي سكونت در زمين:10اعراف(39تنزيلي)، ازدواج و فرزندآوري: اعراف(39 )،خوردني ها:يس(41)، شب و روز: فرقان(42) و قصص (49)، باد(شوري و روم) و درياها (فاطر-جاثيه-نحل)، امنيت در سايه صنعت (سوره سبا و انبياء)،گوش و چشم و قلب(روم)،مسخر بودن حيوانات(حج) و نعمتهاي معنوي مانند تشكيل حكومت اسلامي(اعراف)، ايام الله(ابراهيم)، توفيق توبه (بقره)، نصرت الهي(انفال) و روزه و عبادت (مائده) به معرفي صفات منعم حقيقي چون غني بودن و لطف تغييرناپذير (نمل و غافر و بقره)، كريم بودن(شوري)، رزاقيت (عنكبوت) و شاكر بودن (بقره) پرداخته و خداوند را سپاسگزار ابرار (انسان)و قرض‌دهندگان (تغابن) دانسته است. ويژگي شاكران شكر براساس فهم:(يس)و اخلاص(فاطر)،براي رسيدن به اهداف عالي(ابراهيم)،همراه ذكر خدا (بقره)و كسب رضايت پروردگار (آل عمران)، نداشتن توقع و پاداش (انسان) دانسته و در كنار وجوب شكر (لقمان) به فوائد شكرگزاري مانند: سعادت و نجات از خشم الهي قمر(37) و اعراف(39)، عدم گمراهي توسط شيطان اعراف (39)، هدايت انعام(55)، رفع حزن فاطر(43)، سود منحصر اسراء (50)، لقمان(87)،رضايت پروردگار زمر (59)، دريافت پاداش مضاعف ابراهيم (72) و مصاديق ناسپاسي شامل دروغ بستن به خدا:يونس(51)، تحريم حلال ها، پشت كردن به تعاليم انبياء يوسف(53) و شرك انعام(63) و آثار ناسپاسي به بروز سختي يونس(51)،زوال نعمت ها:سبا(58)اشاره كرده است و در پايان با شيوه هاي عملي شكرگزاري مانند:اظهار زباني(واقعه)،انجام عمل صالح(نمل)تشكر از والدين(لقمان)،ايمان به خدا(زمر و نساء)،احسان به والدين(احقاف)،بكارگيري صحيح نعمات حلال(نحل و ملك)،توحيد و عبادت خالق(بقره)، تقواي الهي و مقاومت در راه حق(آل عمران)،پذيرش هدايت الهي(انسان)،و طهارت معنوي (مائده)شاكران را در حفظ نعمتها ياري رسانده است.