بهشت وجهنم وویژگی های ان از دیدگاه مفسران مسلمان

شناسه محتوا : 49025

1402/09/27

تعداد بازدید : 19

زندگاني‌ پس‌ از مرگ از جمله‌ ابهاماتي‌ است‌ كه‌ همواره ذهن‌ بشر متفكر را به‌ خود مشغول كرده است‌. البته‌ سخنان و گفته‌هايي‌ كه‌ از طريق‌ ائمه‌ معصومين‌ (عليهم السلام) به‌ ما رسيده و يا در قرآن آمده، تاحدي‌ اين‌ ابهامات را برطرف مي‌سازد. بهشت‌ و جهنم‌ نيز گوشه‌ اي‌ از اين‌ ابهامات است‌ كه‌ قسمت‌ اعظم‌ فهم‌ آن به‌ روايات و آيات قرآن باز مي‌گردد. و عقل‌ تا حد بسيار اندكي‌ قادر به‌ فهم‌ آن مي‌باشد. وجود بهشت‌ و جهنم‌، چگونگي‌ خلقت‌ آنها، اوصاف، لذايذ و آلام آنها، كيفيت‌ خلود و امثال آن از فروعات بحث‌ بهشت‌ وجهنم‌ است‌ كه‌ با بررسي‌ برخي‌ از كتابها، پايان نامه‌ها و مقالات در اين‌ رساله‌ تاحدي‌ به‌ آنها پرداخته‌ شده است‌. ابتدا نظر علامه طباطبايي در باب ماهيت و ويژگي هاي بهشت و جهنم و پس از آن نظر ملاصدرا و سپس نظرات دو مفسر سني مذهب يعني فخررازي و زمخشري در اين مورد بيان شده است و درنهايت وجوه اشتراك و افتراق اين مفسران مسلمان تبيين شده است. از ديدگاه ملاصدرا بهشت‌ و جهنم‌ مانند درختي‌ هستند كه‌ اصل‌ آنها اكنون موجود است‌، اما شاخ و برگ آن را انسانها با اعمال و رفتار خويش‌ به‌ وجود مي‌آورند. يعني‌ بهشت‌ و دوزخ هر كسي‌ بستگي‌ به‌ اعمال او در اين‌ دنيا دارد و خود شخص‌ آنها را در اين‌ دنيا مي‌سازد. اما حجاب طبيعت‌ مانع‌ از درك آن مي‌شود. ايشان اكثر مباحث‌ بهشت‌ و جهنم‌ را تأويل‌ مي‌برد و با ذوق فلسفي‌ خويش‌ آيات و روايات را تفسير مي‌كند. ديدگاه علامه‌ طباطبائي‌ درباره مكان بهشت‌ و جهنم‌ اينگونه است:ايشان عقيده دارند ممكن‌ است‌ آن دو در بطن‌ آسمان و زمين‌ باشند، اما درك آن در اين‌ جهان به‌ دليل‌ وجود ماده ممكن‌ نيست‌. ايشان در بحث‌ خلود قائل‌ است‌ بهشتيان دائماً در بهشت‌ اند، اما ممكن‌ است‌ جهنميان با لطف‌ و كرم پروردگار از دوزخ خارج شوند. فخررازي و زمخشري نيز در بسياري از موارد با دو مفسر بزرگوار شيعه هم عقيده هستند كه از آن موارد مي توان به وجود بهشت و جهنم، وسعت آن، درجات و دركات آن و...اشاره كرد و تنها در برخي موارد جزئي با هم اختلاف دارند.مانند بحث خلود كه علامه پايان عذاب براي كفار در جهنم را نمي پذيرد اما فخررازي معتقد است در صورتي كه كفر عملي به كفر اعتقادي منتهي شود، شخص گرفتار جهنم ابدي مي شود.
پدیدآورندگان
  • : سطح3
  • : تفسير و علوم قرآن
  • : سمنان
  • : سمنان
  • : سمنان - سمنان - مدرسه علمیه تخصصی فاطمة الزهراء «علیها السلام»