پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

از مهمترين شاخصه‌هاي كلام معصومين(عليهم السلام)، اثرپذيري سخنان ايشان از قرآن كريم است. كاربرد تعبير «قرآن ناطق» در كتب شيعه براي اين بزرگواران مؤيد بر اين مطلب است. اين امر علاوه بر اينكه مقام الهي معصومين(عليهم السلام) را اثبات مي‌كند بر لزوم پيروي از سيره ايشان نيز صحه مي‌گذارد. با توجه به وصف «أخ القرآن» براي كتاب شريف نهج‌البلاغه اين اثرپذيري و استناد به كلام وحي در خصوص سخنان حضرت علي(عليه السلام) بسيار حائز اهميت است. لذا پژوهش حاضركه با شيوه اسنادي اطلاعات آن گردآوري و با روش توصيفي-تحليلي پردازش شده است، به بررسي مستندات قرآني خطبه 76 نهج‌البلاغه كه يك دوره كامل خودسازي و تزكيه نفس در مسير حق مي‌باشد، پرداخته است. و دستاورد آن اين است كه اعمال صالحي كه حضرت در خطبه مذكور در مسير اصلاح نفس و رشد و كمال بر آن تأكيد مي‌ورزند برگرفته از مضمون و مفهومِ مجموعه وسيعي از آيات نوراني قرآن است كه ضمن بيست نكته و بر سه محور مقدمات، برنامه‌هاي عملي و مقارناتي استوار است كه فرد سالك بايد در تمام مسير خودسازي مورد توجه قرار دهد تا بتواند به سلامت به مقصد نهايي سعادت و لقاي پروردگار نائل آيد. آنچه اهميت اين آموزه‌هاي ارزشمند و لزوم عمل به آن را دوچندان مي‌كند اين است كه اميرالمؤمنين(عليه السلام) در بيان اين تعاليم انسان ساز علوي و ترغيب مخاطبان در تمام اعصار در جهت انجام آن‌ها، از شيوه‌ها و ادبيات قرآني مانند: بشارت به رحمت الهي، وعده نجات از عذاب الهي، وعده دريافت پاداش ذخاير اعمال صالح به صورت كامل و بدون كم و كاست و... الهام گرفته اند. و اينگونه انگيزة انجام اعمال صالح را در انسان‌ها ايجاد نموده و آنان را به صراط مستقيم و التزام به شريعت حق ترغيب مي‌نمايند. بديهي است اثبات اين استنادات، علاوه بر اثبات اهميت و اعتبار نهج‌البلاغه، سبب تأثيرپذيري مخاطب در اصلاح رفتار و گفتار خويش و همچنين بهره گيري از شيوه‌هاي بياني كتاب و سنت براي انجام فريضه امر به معروف و نهي از منكر به شكل صحيح و افزايش تأثير آن بر مخاطب و در نهايت اصلاح جامعه و آمادگي جهت پذيرش حكومت جهاني مهدوي مي‌باشد.