پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

استكبار و استضعاف هر دو پديده هاي شومي هستند كه مي توانند اركان جامعه را فاسد كنند و روند سقوط آن را سرعت بخشند. پي آمدهايي كه در اثر استكبار و استضعاف گريبان گير جامعه بشري مي شود، چنان ناگوار است كه وجدان سالم بشري را آزرده مي سازد.اين پژوهش به بررسي اين پرسش است كه از نظر قرآن كريم با تاكيد بر تفسير نمونه، چه عواملي باعث استكبار و چه عواملي باعث استضعاف در جوامع مي گردد؟ تا با شناسايي اين عوامل بتوان راه درمان آنها را نيز بيان نمود. با بررسي ها در قرآن با تاكيد برتفسير نمونه مي توان اذعان داشت كه استكبار به معناي خود را بزرگ پنداشتن، بزرگي وگردن گشي نمودن وتكبر ورزيدن است. در برابر استكبار، استضعاف است كه به معناي ضعيف نگاه داشتن بندگان خدا توسط مستكبران است تا بتوانند آنان را به بردگي بگيرند. در قرآن با تاكيد بر تفسير نمونه به نشانه هاي استكبار چون پيروي از هواي نفس وگناهان وغفلت ورزيدن از شكر گزاري از نعمات خداوند و ناديده گرفتن قدرت نامحدود الهي ، طغيان بنده در برابر خالق خود از دايره بندگي خداوند خارج شدن اشاره شده است. همچنين زمينه ها و عوامل متعددي براي گرفتاري در دام استكبار بيان شده است؛ از جمله ثروت و قدرت، گردنكشي، خودبرتر بيني، ظلم وفساد ، تبعيض، تفرقه ،غرور، گناه و فقر كه همراه با بي ايماني باشد؛ زمينه ساز استكبار است. از عوامل استضعاف در قرآن نيز مي توان به اختلاف، فساد، ظلم و خرافات اشاره نمود.