پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در پژوهش حاضر، تأثير قاعده لاحرج بر شروط ضمن عقد نكاح مورد بررسي قرار مي‌گيرد و به انواع شروط فاسد مبطل عقد و فاسد غير مبطل و همچنين به شروط صحيح اشاره مي‌گردد. شرط در فقه عبارت است از امري كه اگر نباشد مشروط به وجود نمي‌آيد و نكاح در اصطلاح عقدي است كه به وسيله آن مالكيت وطي با توجه به خود عقد براي شخص ايجاد مي‌شود. در احكام اسلام به موجب قاعده نفي عسر و حرج در مواردي رفع احكام اوليه مي‌شود مهم‌ترين آياتي كه به براي اثبات قاعده عسر و حرج و به عنوان دليلي براي عسر و حرج موردتوجه است، آيه 78 سوره حج مي‌باشد قطعاً حرج و عسري كه از يك تكليف براي مكلف نشأت مي‌گيرد، اگر از عهده مكلف به دور باشد و يا نظام زندگي فرد و جامعه را مختل كند، عقل حكم مي‌كند كه چنين حكمي از انسان برداشته شود؛ ترك كردن زندگي مشترك توسط شوهر حداقل به مدت شش ماه متوالي يا 9 ماه متناوب بدون عذر موجه و اعتياد داشتن شوهر به مواد مخدر و همچنين محكوميت قطعي شوهر به حبس پنج سال يا بيشتر و...ازجمله مصاديق اختلاف زوجين مي‌باشند كه موجب عسر و حرج در زندگي مشترك زن و مرد خواهند شد و براي تشخيص حرجي بودن اين شروط به روايات و سنت و عقل و اجماع استناد شده است كه در نتيجه مرجع تشخيص حرجي بودن شروط علاوه بر قرآن و سنت و اجماع، عرف نيز. مي باشد