پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيـده شعائر جمع شعيره يا شعار به معناي علامت و نشانه است و ركن اصلي آن جنبه اعلام و اظهار آن است. تعظيم به معناي بزرگداشت ورعايت مرتبه و شأن هر كسي يا هر چيزي كه مستحق تعظيم است. حقيقت تعظيم شعائر، بالابردن مقام و موقعيت اين شعائر در افكار و اذهان و انجام‌دادن آنچه درخور احترام و عظمت آنهاست. واژه شعائر چندين‌بار در قرآن كريم ذكر شده است. قرآن، سنت و عرف به عنوان مراجع شناسايي مصاديق شعائر هستند و مصاديق آن در قرآن و روايات شامل صفا، مروه و قرباني حج و... است. تطبيق مصاديق شعائر را به جز در مواردي كه در شرع ذكر شده به عرف متشرعه و عقلا واگذار مي‌شود و هر چه را كه از نظر عرف نشانه و علامت خداوند باشد و ما را به ياد او بياندازد، از مصاديق شعائر است؛ مانند عزاداري، حجاب و... . در ادله زيادي تعظيم و تكريم و احترام به شعائر واجب شده و آن را نشانۀ ايمان و تقواي قلب ذكر كرده است. حكم فقهي تعظيم شعائر متفاوت است. در برخي ادله حكم به وجوب و در برخي حكم به استحباب و در مقابل در ادله فراواني از هتك و بي‌احترامي به شعائر الهي نهي شده است. كليدواژه‌: شعائر، تعظيم، احكام، عرف، حد، تعزير.