پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

تربيت عقلاني پرورش قوه‌ي تفكر انسان است كه بايد از زمان كودكي شيوه‌هاي درست و اسلامي يعني استفاده از علم و دين را براي كودك برقرار ساخت تا در بزرگسالي به مشكل برخورد نكند. والدين به خصوص مادر، و در برخي موارد مربي نيازمند است كه خود بر تربيت عقلاني واقف باشند تا بتوانند كودك را نيز در اين مسير راهنمايي كنند. رساله‌ي حاضر كه با روش اسنادي كتابخانه‌اي و به شيوه‌ي توصيفي-تحليلي در پي پاسخگويي بدين پرسش است كه شيوه‌هاي عقلاني كودكان در نظام تربيتي اسلام چگونه است؟ يافته‌ها حاكي از آن است كه اهداف تربيت عقلاني كودك براي وسعت بخشيدن به تفكر او، آموزش مشورت و خلاقيت، حس استقلال كودك، قدرت تشخيص و تصميم گيري براي او مفيد است. همچنين ويژگي‌هاي شناختي عاطفي و رفتاري كودكان نيز مانند محبت كردن، ترسيدن، حسادت ورزيدن، راستگويي، خشم و غيره را مي‌توان با تربيت عقلاني كنترل كرد. روش‌هايي كه در تربيت عقلاني كودكان بسيار مفيد است شامل علم‌آموزي، تمثيلات، پرسش و پاسخ، انگيزه دادن به كودك و ايجاد خلاقيت مي‌تواند محرك عقل آنان شود. همچنين روش‌هاي معنوي نيز مانند آموزه‌هاي اعتقادي و اصول تربيت فقهي، تقوا و تزكيه نفس و غيره باعث خواهد شد كه فرزندان به سمت تربيت عقلاني پيش رو شوند. كليد واژگان: تربيت، عقل، عقلاني، تربيت عقلاني، كودكان، نظام تربيتي، اسلام.