پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در نوشته حاضر محور اصلي بحث زمينه ها و عوامل پيدايش و گرايش به خرافات و مصاديق آن در قرآن و روايات است. خرافه؛ باور، رفتار يا گفتاري است كه مطابق حقيقت نبوده و مورد تاييد دين، علم و عقل نيست يكي از اصول اساس دين و سيره انبياء و معصومين (ع) توجه به حقايق و واقعيات، دوري از هر گونه بيهودگي و خرافات است. هدف، روشنگري مردم از عوامل پيدايش و گرايش به خرافات و خرافاتي كه در قرآن است تا مانع رواج خرافات شود. با بررسي آيات قرآن كريم به نظر مي رسد عوامل پيدايش و گرايش به خرافات از جمله؛ انحطاط فكري و جهل و ناداني، حسگرايي و گرايش به پرستش محسوسات، پندارگرايي و پيروي از اوهام، تقليد كوركورانه، هوي پرستي، غرض ورزي منافقين و دشمنان، انحراف از حس حقيقت جويي و علت يابي بشر است. سپس مصاديقِ خرافات از جمله، پرستش مقدسين و انحراف از توحيد، اعتقاد به الوهيت و ربوبيت صاحبان قدرت و ثروت، بت پرستي و عقايد خرافي در تمسك به بتها، عقايد خرافي درباره جن، عقايد خرافي درباره زنان، تطيّر و فال بد زدن به انبياء الهي، تحريم طيبات الهي، كه در قرآن به آن توجه ويژه گرديده پرداخته شده است. روش اين تحقيق توصيفي است و از منابع آيات و روايات استفاده شده است، تفاوت اين تحقيق با تحقيقات ديگر در بررسي زمينه ها و عوامل پيدايش و گرايش به خرافات و مصاديق آن در قرآن و روايات را از ديدگاه مفسران بهره گرفته است كه ديگران كمتر به آن توجه نموده پرداخته شده است. يافته ها، در اين رساله سعي شده است تا به راهكارهاي برون رفت از خرافات از منظر قرآن و عترت؛ خردگرايي و تعقل، نفي تقليد گرايي، پرهيز از پندارگرايي، پرهيز از جهل گرايي، ترغيب به دانش افزايي، تقواپيشگي اشاره شود.