پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از واقعيات هستي كه ترديدي در وجود آن نيست، علوم عجيب و خارق العاده است. كه چون تحقق اين امور با ديگر پديده هاي عادي متفاوت است و با پيش فرض هاي عرفي و عادي، قابل تصور و تحقق نيست، همواره مورد توجه عرف بوده‌اند. همچنين، بعضي از آن ها، مثل شعبده، علاوه بر غير عادي بودن، به دليل ايجاد تفريح و نشاط، براي انسان، جالب بوده است. حال كه افراد جامعه به دنبال انجام و تماشاي آن هستند، پس نياز است حكم فقهي مسائل مربوط به آن، بررسي شود. برخي از فقها، آن را جزء سحر دانسته و احكام سحر را بر آن جاري مي‌كنند. اما در بررسي ماهيت و هدف اين دو علم، تفاوت هاي آن مشخص گرديد. همچنين، با ديگر علوم غريبه، مقايسه شد و دانستيم شعبده، با همه ي آن ها فرق دارد. چرا كه در آن حقه و حيله نيست، بلكه سرعت حركات و رفتارها، باعث مي‌شود تماشاچي فكر كند كه اشياء جا به جا و به هم تبديل شده اند و همين آن را جالب و جذاب جلوه مي‌دهد. نظر به همين تفاوت ها، در حكم فقهي انجام، تماشا، آموزش و يادگيري آن، به اين نكته رسيديم كه هيچ دليلي بر حرمت اين موارد نداريم. ولي بر اساس شك در حكم، به واسطه نظر برخي از فقها، به سراغ ادله اجتهادي رفتيم كه در آن جا هم دليلي بر حرمت نيافتيم و ثابت شد شعبده به عنوان يك تفريح سالم سرگرم كننده، داراي فوايد معنوي است و از دايره حكم حرمت خارج مي‌شود. همچنين مي توان آن را به عنوان يك شغل انتخاب نمود و درآمد حاصل از آن نيز؛ بر اساس قواعد فقهي، حلال است. چرا كه نه از امور مضل و نه جزء لهويات است.