پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اهميت ديدگاه فلسفي ملاصدرا آن است كه جهان مادي، به ويژه ماديت، بستر خلقت و سير تكاملي انسان به سوي تجرد محض مي باشد . از آنجا كه بر اساس نظرية حركت جوهري، تمام عالم مادي داراي حركتي تدريجي از ماديت به سمت تجرد كامل است، نفس انسان نيز داراي همين حركت جوهري است . نفس انسان جسمانيه الحدوث و روحانيه البقاء است چرا كه در نظريه ملاصدرا انسان در ابتداي خلقت موجودي جسماني است و جنبه روحي ندارد . نفس انسان تنها در صورت حيات در اين دنياي خاكي است كه مراحل تكامل خود را طي مي كند و از ماديت به تجرد مي رسد . از اين رو مرگ به عنوان يكي از اوصاف نفس انساني به عنوان واقعيتي اجتناب ناپذير موضوع مطالعه مكاتب مختلف فلسفي است . ملاصدرا معتقد است، مرگ اشتداد وجودي و تقويت جنبه ي تجرد نفس است كه باعث تضعيف تعلق نفس به بدن و ترك بدن مي شو . او معتقد است مرگ كمال نفس ناطقه است. نفس در پايان مسير استكمالي وارد عالم عقول مي شود و با عقل فعال و عقل اول متحد مي شود؛ اما حجا ب هايي دنيايي مانع اتحاد كامل است. مرگ بستر لازم براي اتحاد و نيل به كمالات وجودي را فراهم مي كند . به عقيدة ملاصدرا نفس در پايان مسير استكمالي، به دليل بساطت و اتحاد با عقول، به بقاي خداوند باقي است. برمبناي نظرية عرفاني ملاصدرا، حيات انسان عين الربط به حيات خداوند است انسان، به حكم اسم هاي ، "الآخر" و " الظاهر" مظهر كمالات حق است و به سوي او باز مي گردد. بنابراين انسان در اتحاد با ملكوت ، تحت حكومت حق قرار مي گيرد و لذا اليه راجعون محقق مي شود .