پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

خون يكي از اجزاي حياتي تشكيل دهنده بدن موجودات زنده است كه با توجه به كاركردهاي مختلفي كه در بدن دارد داراي احكام فقهي خاصي مي باشد. بنابراين پاسخگويي به سوال اساسي حكم خون و استفاده از آن در فقه اماميه تحقيق جامعي را طلب مي كند. لذا جامعيت دين اسلام اقتضا دارد كه در همه شئونات حياتي بشر منطبق بر نيازهاي روز جوابگوي مسائل مختلف باشد. نوشتار حاضر احكام ومستندات فقهي خون و متفرعات مربوطه مثل احكام نجاست و طهارت آن در شكلهاي مختلف اعم از خون خارج شده از بدن و باقي مانده در بدن حيوان هنگام ذبح شرعي، مسائل مربوط به استفاده هاي عقلايي و علمي از خون و فراورده هاي آن در علم پزشكي، صنعت، كشاورزي، دامداري و .... را بصورت تفصيلي بيان ميكند كه مخلص مسائل فوق با استفاده ازروش تحقيق كتابخانه اي و بنيادي و با فرض اينكه صرف خون بودن دليل بر نجاست خون نيست به ترتيب زير ميباشد: درمورد نجاست خون در بين فقها هيچ اختلافي وجود ندارد ولي انچه كه مبرهن است اختلاف نظر بين متقدمين ومتاخرين در موضوع استفاده از خون ميباشد. نظرفقهاي متقدمين بامبناي حرمت اكل خون در ايات وروايات ونبودن منفعت قابل توجه بران عدم جواز استفاده مي باشد ولي با گذشت زمان و تاثيرات مكان و زمان و انصراف عدم حرمت استفاده از خون در غير خوردني و با استعانت از دليل عقلي فقهاي متاخرين قائل به جواز استفاده از خون و فراورده هاي آن در مصارف مختلف با رويكرد منفعت محلله گشتند . كه اين امر تثبيت كننده ثبات احكام اوليه و امكان تغيير در احكام ثانويه ميباشد.