پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از مسائل مهم مربوط به معاد مسئلهي رحمت و عذاب خداوند در قرآن است. از اينجهت رحمت را هم ميتوان به خدا نسبت داد و هم به مخلوق كه او همان «اعطا و افاضه براي رفع حاجت نيازمندان» است. درنتيجه هريك از نعمتهاي بيپايان الهي، مصداق رحمت است. عذاب، مجازات دردناك دنيوي و اخروي گناهكاران و بدكاران است. نگاه معتدل و روابط دقيق بين دو موضوع رحمت و عذاب و چگونگي تأثيرگذاري اين دو به هم را توازن گويند. از اينرو در موارد متعدد به طورمستقيم و غيرمستقيم أرحم الراحميني خود را در كنار أشدالمعاقبيني خود بيان نموده است و همواره توازن و تعادل در گفتار و رفتار را از بندگان خود خواسته است. در سدههاي اخير شاخههاي مختلف فرق انحرافي رشد چشمگيري داشته است. اين فرق با دستاويز قراردادن آموزههاي ديني درجهت منافع مادي موجب تكليف گريزي خود و ديگران و سهلانگاري در انجام امور ديني شدهاند. درحاليكه در تعاليم دين اسلام توجه به هر دو بعد رحمت و عذاب همچون دوبال نجات براي مؤمن قلمداد شده كه او را به سعادت دنيوي و اخروي رهنمون ميسازد. رد پاي اين موضوع را ميتوان در كتب تفسيري دنبال كرد. در اين نوشتار به روش توصيفي تدوين گرديده است. مهمترين نتايج اين تحقيق عبارتنداز: باتوجه به گستردگي و سبقت رحمت خداوند برغضب او و اينكه رحمت خداوند عام و خاص دارد ولي عذاب فقط مخصوص مجرمين هست از اين رو دراين تحقيق بحث توازن شرايط و معيارهاي رحمت خاص از جمله شرايط شخصي، اجتماعي، مكمل و مشمول شرايط شفاعت شدن و انحرافات مربوط به بحث توازن رحمت و عذاب در فرقههايي چون اسلام رحماني، عرفان حلقه و بهائيت و نقد انحرافات آنها بررسي ميگردد.