پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اعتقاد به بلاغت آيات ونقش آن در فهم آيات كه باوري ديرين در ميان برخي از مفسران قرآن و معتقدان وحي است، نويسندگان را بر آن داشته كه به نكته هاي بلاغي اشاره نمايند. براي فهم عميق و تبيين صريح آيات قرآن شناختن نكاتي در مورد ساختار و تركيب و ترتيب قرار گرفتن كلمات و جملات ضرورت دارد كه دستيابي به اين امور از طريق علوم ادبيات عرب ميسراست و ازجمله آن علوم: علم معاني و بيان و بديع كه تحت عنوان دانش بلاغت يا آرايههاي ادبي قرار ميگيرند نقش به سزايي دارند.در تفسير الميزان، مرحوم علامه طباطبايي (رحمهاللهعليه) علاوه بر توجه به ابعاد مختلف فلسفي، روايي و غيره به استفاده از نكته هاي بلاغي نيز پرداخته و با استعانت از آنها معناي دقيقي از آيات را ارائه داده است. در اين تحقيق تلاش شده كه موارد بلاغي ذيل سورههاي« رحمن»، «واقعه »، «حديد» و «مجادله» به روش توصيفي- تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانهاي تنظيم شودو از ديدگاه تفسيرالميزان اعم از مواردي كه به صورت صريح از صنعت بلاغي نامبرده شده و مواردي كه غير صريح است و ممكن است فقط به آنها اشاره شده باشد، بررسي و استخراج گردد و بر اساس كتاب جواهرالبلاغه تنظيم شود. اين تحقيق از سه بخش تشكيل شده است: بخش اول، كليات و مفاهيم كه در آن الفاظ مرتبط با موضوع تحقيق توضيح داده شده است. بخش دوم آرايههاي علم معاني كه درآن شواهدي براي عنوانهايي مانند: خبر، انشاء، احوال مسنداليه، مسند و... بيان شده است و بخش سوم، آرايههاي علم بيان و بديع كه در آن شواهدي بر تشبيه، مجاز، استعاره، كنايه و محسنات معنوي و لفظي بيان گرديده است.