پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

سيره معصومين عليهم السلام، در نظام فكري و فقهي شيعه از همان جايگاهي برخوردار است كه قرآن و احاديث پيامبر صلي الله عليه و آله در آن جايگاه قرار دارند. از اين رو شناخت سيره عبادي ائمه عليهم السلام، كاربردي وسيع دارد و هيچ عالم ديني و فقيه شيعي نمي تواند از دانستن آن بي نياز باشد. با وجود اين، ائمه اطهار عليهم السلام شيوه هاي متعددي در عبادت و بندگي خداوند متعال داشته اند. يكي از مهم ترين سيره هاي عبادي كه اندكي متفاوت از ساير معصومان و نيز مورد توجه ديگر ائمه بوده، سيره عبادي اميرالمومنين علي عليه السلام مي باشد كه در امتداد سيره عبادي رسول خدا بوده است. با توجه به اين كه سيره و رفتارهاي عبادي، متفاوت است، اين پژوهش در ابتدا به بيان مفاهيم سيره و عبادت در لغت و اصطلاح و مروري بر زندگي اميرالمومنين مي پردازد. سپس، فلسفه عبادت و مباني و اصول سيره ي عبادي حضرت را مورد بررسي قرار مي دهد و به بيان تداوم و استمرار، نشاط، حضور قلب، خلوص در عبادت، كميت گرايي و كيفيت گرايي و... مي پردازد. در ادامه، به بررسي اشكال و گونه هاي عبادت فردي (تفكر در عبادت، نماز، روزه، تلاوت قرآن، دعا و تهجد) مي پردازد و در فصل چهارم نيز عبادات جمعي حضرت (نماز جمعه و جماعت، حج، انفاق) را در سير تحول و تطورش در منابع مورد بررسي قرار مي دهد. با مطالعه سيره عبادي اميرالمومنين، مي توان به اين نتيجه رسيد كه نظام عبادي توصيه شده از منظر آن حضرت، نظامي جامع، متناسب با حيات مادي و معنوي انسان ها است كه تضمين كننده نيازها و بسترهاي رشد و كمال دنيا و آخرت انسان خواهد بود. در اين پژوهش كه به روش كتابخانه اي و با رويكرد تحليلي - توصيفي، انجام شده است، سيره عبادي حضرت علي عليه السلام مورد بحث قرار گرفته است.