پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اين نوشتار با موضوع «اخلاق حرفه¬اي كسب و كار از ديدگاه فقه اماميه» با هدف «آشنايي با بايدها و نبايدهاي اخلاق حرفه¬اي كسب و كار در فقه اماميه» گردآوري شده است. اخلاق حرفه اي در كسب و پيشه ميطلبد كه مسئولان فروش رعايت ادب و نزاكت را سرمايه اصلي و مهم خود بدانند و باور داشته باشند كه اين يك اصل مهم موفقيت است، همه صاحبان كسب و كار بايد تمركز براي بهينه سازي از طريق آموزش و تربيت اشخاص اخلاق مدار، برانگيختن انگيزههاي روشن براي همكاران فروشنده و خدماتي و به كارگرفتن شايستگيهاي مشخص در راه رسيدن به نتيجهها همت كنند. فقه اسلامي نيز براي اينكه روابط اقتصادي نيز همانند روابط اجتماعي با صداقت و از روي عدالت و رضايت انجام پذيرد و مصالح فردي و اجتماعي تأمين گردد و نيز از هر گونه هرج و مرج و اختلاف و درگيري جلوگيري شود، در زمينه معاملات احكام و قوانيني مقرر داشته است تا با اجراي آن¬ها بتوانند زندگي سالم و خداپسندانه¬اي داشته باشند. سفارش به ساده گرفتن در معامله، نگرفتن سود از مشتريان به هنگام تأمين مخارج روزمره، استحباب پذيرش تقاضاي فسخ معامله، كراهت قسم خوردن به هنگام معامله و دهها دستور اخلاقي ديگر نشانگر آن است كه اسلام از نوعي اخلاق متعالي در فضاي كسب و كار حمايت ميكند كه گسترش فضيلتهاي اخلاقي هماهنگ را در زندگي فردي و اجتماعي دنبال مي¬كند. بر اين اساس اسلام سعي كرده است با ترويج قواعدي اخلاقي، تجارت را از شكل نوعي بازي برد ـ باخت به يك بازي برد ـ برد تبديل كند. در اين بازي، گاه باختن متعارف نيز به دليل رعايت حال افراد ضعيف، نوعي برد قلمداد ميشود و بازي باخت ـ برد نيز به منزله بازي برد ـ برد تلقي ميشود. اين نوشتار به شيوه توصيفي و به روش كتابخانهاي با استفاده از منابع مكتوب گردآوري شده است.