پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

چكيده در اين پژوهش صلح امام حسن (عليه السلام) در منابع تاريخي از قرن اول تا پايان قرن ششم، مورد مطالعه و بررسي قرار مي گيرد. يكي از دشوارترين مراحل زندگاني آن حضرت داستان صلح با معاويه و ماجراي كناره گيري امام از حكومت مي باشد. كه از مهمترين حوادث تاريخ اسلام ثبت كرده و نويسندگان اسلامي در تجزيه و تحليل آن كتاب هايي تأليف كرده اند. منابع تاريخي شيعه و سني تا قرن ششم هجري گزارش هاي متعددي از ماجراي صلح و علل كناره گيري امام از حكومت دارند. اين نوشتار به روش تاريخي-توصيفي مي باشد اين پژوهش بنيادي و روش گردآوري اطلاعات و داده ها كتابخانه اي است. ارزيابي و بررسي تطبيقي رويدادهاي 6 قرن نخست تاريخ اسلام با انگيزه علمي و به طور كامل بي طرفانه در منابع شيعه و سني نقش بسزايي در ريشه يابي بسياري از اختلاف هاي سياسي با هدف دست يابي به انسجام دروني جهان اسلام دارد. بخشي از اين مطالب جمع آوري شد به روش پژوهش تطبيقي مي باشد و اين امر (كار تطبيقي) انجام دادن مي تواند اختلاف ناشي از برداشت را به طور چشم گيري كاهش دهد. منابع تاريخي شيعه و سني تا قرن 6 هجري، از جريان هاي نخست اسلام گزارش هاي متعددي بيان كرده اند. از جمله حوادثي كه پس رحلت پيامبر اكرم به وقوع پيوست صلح امام مجتبي (عليه السلام) بود كه بسياري از نويسندگان به آن پرداخته اند ولي با توجه با گستردگي وقايع و شباهت ها و تفاوت هاي كه منبع در اين خصوص دارند نيازمند تكميل مي باشد لذا بايد محققان ديگر بار به حوادث روي آورند تا به نقاط اشتراك و افتراق و در نهايت به يك جمع بندي برسند در اين مسئله هم از منابع كمك گرفته شد البته نوع نگارش مورخين با هم متفاوت است مثلا دينوري سخنان را از مأخذ مختلف با تغيير كلمات و عبارات نقل كرده است اما تاريخ طبري از حيث استناد و متعادل بودن داراي مقبوليت مناسبي مي باشد و شيخ مفيد با استفاده از منابع گوناگون كتاب را به گونه اي تدوين كرده كه به كار شيعيان آمده و زمينه خوبي براي آشنايي با ابعاد مسئله صلح امام حسن (عليه السلام) مي باشد. در اين تحقيق گزارش منابع به صورت تطبيقي با رعايت ترتيب تاريخ بررسي مي شود تا اهداف كلي و سيره امام حسن در اين رابطه نمايان شود.