پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

يكي از اساسي¬ترين مسائل زندگي انسان بر اساس سنت الهي در قرآن و روايات، مسئله آزمايش و ابتلا است. آگاهي از ويژگي‌ها، فلسفه، اهداف و اثرات تربيتيِ آزمايش‌هاي الهي براي انسان، نقش غيرقابل‌انكاري در رشد، سعادت و كمال او دارد. اين تحقيق به روش توصيفي و تحليلي انجام‌شده و از نوع تحقيقات بنيادي و كتابخانه¬اي بوده كه محقق پس از مطالعه و بررسي كتابخانه¬اي، اقدام به توصيف، تحليل و بررسي آن‌ها كرده است. در مورد ويژگي‌هاي آزمايش الهي مي‌توان به نظير قابل پيش‌بيني نبودن آزمايش‌هاي الهي، فراگيري آزمايش‌هاي الهي، تفاوت در سطوح دشواري آزمايش‌هاي الهي، مدت‌زمان معين براي آزمايش‌هاي الهي، تناسب با رشد فردي در آزمايش‌هاي الهي، موردبررسي و تحليل قرار گرفت. در بخش رويكرد اجمالي و تفصيلي آزمايش‌هاي الهي، فلسفه‌ي آزمايش الهي را در ظهور حقيقي شخصيت افراد، تمحيص تعيين غايت و هدف، معيار ثواب و پاداش بودن، ظهور صلاحيت‌ها و استعدادهاي انسان، بسترسازي هدايت، مشخص شدن عمل احسن، تمايز انسان‌هاي پاك از ناپاك، سنجش ميزان به‌كارگيري اراده‌ي انسان، پاك شدن قلب انسان از ناخالصي‌ها،آزمون به مشكلات، آزمون به نعمت، آزمون به خير و شر نيز از حكمت‌ها و فلسفه‌ي آزمايش الهي هستند. در مورد اهداف آزمايش‌هاي الهي به مواردي چون تربيت صفات دروني و استعدادهاي باطني انسان، افزايش ايمان و يقين، توجه به گذرا بودن سختي‌ها و مشكلات، قوت قلب با عبرت‌آموزي، سنجش تقوا و صبر مؤمنان، شناسايي مجاهدان، صابران و خداترسان، آزمودن ميزان ولايت‌پذيري، ايجاد عدالت جهاني، ايجاد آگاهي، تقويت اراده و انگيزه، فراهم كردن زمينه توبه و بازگشت، ايجاد رقابت، ميزان استحقاق پاداش و كيفر و ارتقاء انسان ايجاد آگاهي، ارتقاء انسان، توبه و بازگشت، استحقاق پاداش و كيفر، تقويت اراده و انگيزه و ايجاد رقابت، مورد تحليل و بررسي قراردادِ است. در پايان مقاله، مباحث مطرح‌شده جمع¬بندي و چند پيشنهاد كاربردي و پژوهشيِ نيز براي محققان و متصديان نظام تعليم و تربيت ارائه‌شده است. اميد است مطالعه اين مقاله، گامي كوچك در جهت تربيت اسلامي انسان¬ها باشد و بخشي از نيازهاي تربيت اسلامي جوامع مسلمان را از جهت استفاده بيشتر از متون ديني و قرآني فراهم نمايد.