پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

بحث نفقه از ديرباز در فقه شيعه همواره زير بخشي از مبحث كلي¬تر «باب النفقات» مطرح بوده است كه در آن از نفقه اقارب نسبي و سببي سخن به ميان آورده¬اند، اما آن¬چه از تأمل در كتب فقهي متعدد بر¬مي¬¬آيد بيانگر اين نكته است كه مطالب مربوط به نفقه زوجه و اقارب به صورت جسته و گريخته مطرح شده است، به گونه¬اي كه در هر كتاب صرفاً به بخشي از نفقه اقارب توجه شده است. همين پراكندگي باعث شده است كه نه تنها مردم عادي بلكه كثيري از تحصيل كردگان از بسياري از حقوق نفقه زوجه و اقارب اطلاعي نداشته باشند. در اين پژوهش با طرح پرسش بنيادين عوامل تفاوت حقوق اقارب واجب¬النفقه از منظر فقه با رويكردي توصيفي، به طور دقيق و نظام¬مند نفقه زوجه و اقارب را از منظر فقه با ذكر جزييات سامان بخشيده شد. امري كه تا¬كنون مورد پژوهش واقع نشده است. لذا تحقيق پيش¬رو به اين نتايج دست يافته است كه شرط اساسي در وجوب نفقه بر اقارب فقر واجب¬النفقه است در حالي كه در وجوب نفقه بر زن فقر يا تمكن مالي او تأثيري ندارد، زوجه با ارتداد از زوجيت خارج شده و حق نفقه ندارد در حالي كه اقارب در همه حالات حتي ارتداد، كفر و فسق مستحق نفقه¬اند، اقارب رضاعي فرد، شامل اقارب واجب¬النفقه نمي¬شود، شرايط متفاوت در زوجه يا اقارب در برخورداري ايشان از نفقه بسيار موثر است.