پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

كثرت گرايي ديني به عنوان يك جريان اعتقادي بيش از نيم قرني است كه به طور فعال در حوزه فلسفه ي دين فعاليت مي كند. بنيان گذار اين نظريه جان هيك است كه خود مسيحي كاتوليك بود و در پاسخ به مشكلات درون ديني (تناقضات مسيحيت) و برون ديني (نجات پيروان باقي اديان) و جلوگيري از كفر و الحاد بيشتر نسبت به اديان توحيدي به خصوص مسيحيت، آن را پايه ريزي كرد. كثرت گرايي ديني خود به دو بخش صدق و نجات تقسيم مي شود. تفاوت بين كثرت گرايان صدق و نجات در اين است كه در كثرت گرايي صدق بحث بر سر اين است كه آيا همه ي اديان حق هستند يا نه، اما در كثرت گرايي نجات، پرسش اين است كه آيا همه ي اديان نجات بخش هستند يا نه؟ يكي در ابتداي راه و ديگري بر سر انتها و غايت راه بحث مي كند. آن چه در اين پايان نامه به آن پرداخته شده است، ابتدا خلاصه و مختصري از نظريه كثرت گرايي و مباني فلسفي-معرفتي آن است و سپس، تقسيمات اين كثرت گرايي تبيين گرديده است. در بخش دوم كه قسمت اصلي اين نوشتار است، ديدگاه امير مومنان، حضرت علي عليه السلام در مورد اديان مختلف، نحوه ي تعامل با يكديگر، دين مقبول از نظر ايشان استخراج شده است. آن بزرگوار انتقاد جدي و مستدلي در ميان خطبه ها و نامه ها نسبت به اديان غير توحيدي و توحيدي غير از اسلام در زمان حضور دين مبين اسلام در آن عصر داشته اند و تنها دين مورد پذيرش از نظر ايشان، همانا دين كامل اسلام است و باقي اديان در حكم دين باطل معرفي مي شود. ايشان در تمام اين موارد بدون هيچ قيد و شرطي آورده است كه نجات و ه صدق شامل اديان ديگر يا راه هاي ديگر نميشود (بعد از ظهور اسلام). واژگان كليدي : كثرت گرائي، نجات و صدق، نهج البلاغه، امام علي عليه السلام.