پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

خداوند براي سعادت بشر تكاليفي را بر عهده او نهاده است. علم به تكاليف از شروط اساسي عمل به آنهاست و بازگويي و تبيين اين تكاليف توسط عالمان ديني صورت مي‌پذيرد. از اين رو همواره عالمان ديني جايگاهي والا در انديشه بشري داشته‏اند و اسلام منزلتي قدسي و متعالي براي عالمان در نظر گرفته است. فضيلت علم را مي‌توان از ديدگاه آيات و روايات، بزرگان و عقل مورد بررسي قرار داد. براي عالم در آيات و روايات فضايلي در دنيا شمرده شده است. همچنين عالم در آخرت نيز داراي مقامات عالي است. جايگاه رفيع، عالمان به دليل وظايف خطيري است كه به عهده آنان نهاده شده است. اين وظايف بر دو نوع است. وظايف فردي مانند ايمان، اخلاص، تقوا، خشيت، حلم، پرهيز از دنياگرايي، و... كه عالم بايد خود را به اين ويژگي‌ها و صفات آراسته كند. قسم ديگر، وظايفي است كه عالم در برابر جامعه بر عهده دارد. از جمله وظايف اجتماعي عالم تواضع، تعليم علمش به ديگران ، برقراري عدالت اجتماعي، رهبري اجتماعي و سياسي، امر به معروف و نهي از منكر و... است كه بايد سعي در به جا آوردن آن وظايف داشته باشد. عالم ديني با عمل به وظايفش در زمره عالمان حقيقي قرار مي‌گيرد و در غير اين صورت، عالم‌نمايي خواهد بود كه ضربه‌اي جبران ناپذير به خود و جامعه وارد مي‌كند. عالمان در مقابل وظايفي كه انجام مي‌دهند حقوقي نيز دارند كه افراد جامعه بايد آنها را رعايت كنند اين حقوق شامل سپاس‌گزاري از عالم، دوست داشتن عالم، ديدار و زيارت عالم، رجوع به عالم و تقليد از ايشان و... است. با رعايت اين حقوق در جامعه، عالمان جايگاه ويژه خود را حفظ مي‌كنند و هدف نهايي خداوند كه تكامل و سعادت بشر است، محقق مي‌شود.