پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

اسلام ديني كامل و جامع و جاودانه است كه قوانين آن بر اساس مصالح و مفاسد واقعي وضع و در علم فقه بيان شده اند، بشر في الجمله مي تواند از طرق گوناگون و اصولي به ملاكات احكام دست يابد، ازطرف ديگر مي دانيم كه برخي از احكام اسلام ثابت و برخي متغيراند. آن بخش از احكام كه عنصر ثابت و جهان شمول، همه جايي و همه زماني، هستند، در واقع ناظر به آن بخش از هويت انسان مي باشد كه همواره ثابت است. احكام متغير ناظر به جنبه متحول و متغيرآدمي است كه وابسته به شرايط اجتماعي، سياسي و فرهنگي و به تعبيري وابسته به زمان و مكان مي باشد. يكي از مسايل بسيار مهم در دنياي پرآشوب كنوني، نقش زمان و مكان در اجتهاد و نوع تصميم گيري هاست. با تغيير شرايط خاص زماني و مكاني، نوع برداشت ها از مسايل تغيير مي كند، موضوعات تغيير مي يابد، موضوعي كه در يك زمان خاص، حكم خاصي را دارا بود، با تغيير شرايط آن، خود موضوع هم قهراَ تغيير مي يابد، لذا حكم جديدي مي طلبد. مجتهد با توجه به دو عنصر زمان و مكان و با در نظر گرفتن شرايط و موقعيت هاي عصر خود با مراجعه به منابع فقهي و استدلالي حكم الله را استنباط مي كند و به مقتضيات زماني و مكاني كه در تعابير برخي از علماي معاصر نيز آمده است دقت ويژه به عمل مي آورد. واژگان كليدي: زمان، مكان، احكام جزايي، ثبات دين