پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

در ميان شيوه‌هاي رفتاري مسلمانان، تقيه از همه شيوه‌ها بحث برانگيزتر بوده و از زوايا و ابعاد مختلفي برخوردار مي‌باشد. ضمن اين كه تشابهي با ريا، دروغ، نفاق و دورويي دارد كه همين امر منشأ ايراد و اشكال افراد خرده‌گير و ناآگاه گرديده است، از اين رو مي‌طلبد كه موضوع «قاعده تقيه در فقه اماميه با رويكرد پاسخ به شبهات» مورد بحث و بررسي قرار بگيرد. در اين تحقيق كه از سه بخش تشكيل يافته، با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و روش فيش برداري، ابتدا مطالب مورد نظر جمع آوري، سپس به تنظيم مطالب پرداختيم. و معلوم گرديد كه: يكي از روش‌هاي عقلايي رايج در ميان ملل و نحل تقيه است. اين شيوه كه به معني خودداري از افتادن به دام خطر و مهلكه مي‌باشد در اسلام نيز براي حفظ جان افراد مسلمان در مواقع خطر، مورد استفاده قرار مي‌گرفت. تقيه با كذب و نفاق فرق ماهوي داشته، در تقيه شخص مسلمان از راه ناچاري و براي حفظ جان و ناموس خود، عقيده قلبي خود را پنهان مي‌كند اما اهل كذب و نفاق در حقيقت و پندار باطل گرا بوده و اسلام و ايمان را قبول ندارند. تقيه در فقه شيعه، با استناد به روايات مربوط به كليه موارد خطر و محدوده عمل به آن وسيع بوده و ملاك جواز آن ضرورت و در بن‌بست قرار گرفتن است.