پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

آنچه در دنيا وآخرت مي باشد نشان از رحمت خدا دارد .رحمت به معناي مهرباني ورقت قلب كه از ديدن شخص محتاج عارض مي شود وباعث مي شود به طرف مقابلش احسان كند ولي در مورد خداوند فقط به معني احسان است چون خدا با رقت وانعطاف توصيف نمي شود .مترادفهاي رحمت عبارت است از لطف ، رقت ، حنن ، عطوفت ، حب ، شفقت ، رافت ، ومانند آن ومتضادهاي رحمت عبارت است از لعن ، غضب ، ضرر ،ضراء ،باساء ومانندآن مي باشد .در تطبيق نظر دو مفسر شيعه واهل تسنن درمورد بيان مفهوم واژه رحمت ومترادفات آن ،باهم اشتراك نظر دارند ولي در بيان بعضي از متضادهاي واژه رحمت با هم اختلاف نظر دارند .مصاديق رحمت عبارت است از نبوت ، قرآن ، باران ، بهشت ، ثواب ،كتاب موسي ، نعمت ، ومانند آن وعلامه طبا طبايي وفخر رازي در بيان بعضي از مصداق ها باهم اشتراك نظر دارند ودر بيان بعضي ديگر از مصاديق با هم اختلاف نظر دارند كه شايد اختلاف نظر آنها ناشي از اختلاف اعتقادات آنها نسبت به مشترك لفظي ومعنوي مي باشد . با توجه به انواع رحمت كه اشاره به مراتب رحمت دارد واز جمله انواع آن رحمت عام وخاص مي باشد .كه رحمت عام نياز به شانيت وقابليت ندارد ولي رحمت خاص شاني است واختصاص به مومنين دارد وهردو مفسر در تعريف رحمت عام وخاص باهم اشتراك نظر دارند . ولي در تفسير يك آيه يكي اشاره به رحمت عام وديگري اشاره به رحمت خاص دارد.پس با بررسي نقاط افتراق دومفسر مي توان به ديدگاههاي اهل تسنن وشيعه در رابطه موضوع مورد نظرآگاهي پيدا كرد . كليد واژه ها: رحمت ، قرآن ، تفسير الميزان ، تفسير مفاتيح الغيب