« ریحانه ریحانی» استاد حوزه علميه خواهران نيريزبیان کرد: تعیین موضوع تحقیق در مرحله نخست یک فعالیت ذهنی برای هدفمند شدن شخص محقق است. مهمترین عامل تحریک انگیزه عمل و لاجرم حرکت به سوی انجام کارهای بزرگی است که نهایتاً محقق را به کشف قانونمندیهای جدید و اختراعات بزرگ هدایت میکند.
وی نقش غریزه خاص انسانی در تعیین موضوع را بیان کرد: یکی از غرایز انسانی که آدم را از سایر حیوانات متمایز میسازد نیاز به دانستن است. این نیاز تنها در وجود انسان یافت میشودو عامل پیشرفت توسعه و ترقی و تحول او در طی زمان بوده است. کلیه نیازها اعم از فیزیولوژیکی یا غیر آن همان طوری که در وجود انسان به طور غریزی وجود دارند، در وجود سایر حیوانات نیز کم و بیش یافت میشوند.
ریحانی در نحوه انتخاب موضوع بیان کرد: محقق باید توجه داشته باشد که هر موضوعی برای اجرای یک کار تحقیقاتی درست و مناسب نیست بلکه موضوع باید واضح، روشن، قابل اجرا و تمدید باشد. موضوعات گنگ، کلی و نامحدود قابل اجرا نیستند. همچنین مقتضیات علمی، فرهنگی و سیاسی و علاقمندی، کنجکاوی و کشش علمی پژوهنده را در انتخاب موضوع باید در نظر داشت.
وی در آخر به ابتکار و نوآوری اشاره کرد: تحقیقات اجتماعی در جوامع مختلف ممکن است در یک زمان واحد یا در زمانهای مختلف در یک مکان واحد یا در زمان و مکانهای متفاوت مرتباً تکرار شوند. اما این مسأله هم نباید روح خلاقیت و تازگی را در اجرای تحقیقات اجتماعی کور کند و اینطور به نظر برسد که محققان مرتباً کارهای دیگران را تکرار و روی موضوعات تکراری، بیروح و کهنه کار میکنند.
