نشست معرفی صحیفه سجادیه

شناسه خبر : 155579

1403/12/13

تعداد بازدید :

نشست معرفی صحیفه سجادیه

نشست علمی با موضوع معرفی صحیفه سجادیه از لحاظ اعتبار و ادعیه آن» در مدرسه علمیه فاطمه الزهرا سلام الله علیها قائم شهر برگزار شد.

خانم  موسوی استاد این نشست علمی در معرفی کتاب صحیفه سجادیه گفت: صحیفه سجادیه پس از قران و نهج البلاغه مهمترین میراث مکتوب شیعه به حساب می آید که امام سجاد علیه السلام بسیاری از معارف دینی از جمله خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی و مباحث عالم غیب، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، امامت، فضایل و رذایل اخلاقی، گرامیداشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی، اشارات تاریخی، نعمت‌های مختلف خداوند، آداب دعا، تلاوت، ذکر، نماز و عبادت را در قالب دعا بیان کرده اند. این کتاب گرانقدر به زبور آل محمد (ص)، انجیل اهل بیت علیهم السلام ، اخت القران، صحیفه کامله هم شهرت دارد و از نظر فصاحت و بلاغت مورد توجه قرار گرفته است و شرح های بسیاری بر آن نوشته شده است.

وی بیان کرد: صحیفه سجادیه در ابتدا مجموعه‌ای از ۷۵ دعا و نیایش بود که امام سجاد(ع) آنها را بر دو فرزندش، یعنی امام باقر(ع) و زید بن علی املا کرد و ازهمین‌رو نسخهٔاولیه آن در دو نسخه نوشته شد.یحیی بن زید نسخه‌ای را که پدرش زید نوشته بود، در اختیار متوکل بن هارون بلخی (اولین راوی صحیفه سجادیه) قرار داد.متوکل نیز آن نسخه را نزد امام صادق(ع) برد و با نسخه‌ای که از امام باقر بر جا مانده بود، مقایسه کرد و هیچ اختلافی در آنها پیدا نکرد.امام صادق آن کتاب را بر متوکل بن هارون املا کرد و متوکل آنها را نوشت؛ ولی ۱۱ دعای آن را از دست داد و تنها ۶۴ دعا باقی ماند.تعدادی از آن ۶۴ دعا نیز به دوره‌های بعد منتقل نشد. به همین دلیل نسخه‌های صحیفه سجادیه تنها ۵۴ دعا دارد.

موسوی گفت: یکی از دلایل امام علیه السلام برای بیان این مطالب و مضامین بالای اعتقادی به زبان دعا و مناجات، آشنا کردن مردم بود نسبت به حقّانیت اهل بیت علیهم السلام و مصادیق راستین اولی الامر و خلفاء الله که حکومت اسلامی باید به وسیله آنان اقامه شود؛ زیرا تبلیغات اموی بر ضدّ اهل بیت علیهم السلام چنان گسترش یافته بود که مردم حتّی در نمازها به سبّ و لعن اهل بیت علیهم السلام می پرداختند! و به دلیل خفقان شدید و تحت فشار بودن امام از طرف خلیفه وقت، امکان اقامه حق بواسطه برگزاری مجالس تبیینی نبود و حتی اقامه عزای حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام هم ممکن نبود.

استاد این نشست علمی در بیان گفته های حدیث‌پژوهان، اینگونه ادامه داد:  صحیفه در دوران مجلسیِ اول، یعنی محمدتقی مجلسی مشهور شد.او به واسطه رؤیا یا مکاشفه و ملاقات با امام زمان در آن، به نسخه‌ای از این کتاب دست یافت و چنان در ترویج آن کوشید که در خانه مردم، علاوه بر قرآن، یک صحیفه هم وجود داشت. به گفته محمدتقی مجلسی، نیمی از مردم اصفهان، به برکت انس با صحیفه سجادیه، مستجاب‌الدعوه شده بودند. محمدتقی مجلسی نوشته است صحیفه سجادیه بیش از یک میلیون سند دارد. ایشان این کتاب را نزد زیدیه نیز متواتر شمرده است. به نظر وی، با توجه به اینکه متن صحیفه در نهایتِ فصاحت قرار دارد و با توجه به احاطه این کتاب بر علوم الهی، شکی باقی نمی‌ماند که این کتاب از سوی امام سجاد صادر شده است. برخی علما با استناد به سخن مجلسی، صحیفه را مستفیض یا متواتر دانسته‌اند.علامه مرتضی مطهری، اسلام‌پژوه شیعه، صحیفه سجادیه را قدیمی‌ترین کتاب شیعه بعد از قرآن معرفی کرده و معتقد است دعاهای صحیفه سجادیه، هم از نظر سند و هم از نظر محتوا، بسیار اعتبار دارد بخشی از نامه طنطاوی جوهری به علامه مرعشی نجفی:این از بدبختی ماست که تاکنون بر این اثر گران‌بهای جاوید که از مواریث نبوت است، دست نیافته بودیم. من هرگاه در آن فکر می‌کنم، آن را از گفتار مخلوق برتر و از خالق پایین‌تر می‌یابم. محمد زکی مبارک (۱۳۱۰-۱۳۷۱ق)، نویسنده و پژوهشگر مصری، در کتاب اَلتَّصوفُ الاِسلامی و الاَدَبُ و الاَخلاق، صحیفه سجادیه را شبیه اِنجیل نازل‌شده بر حضرت عیسی (نه انجیل موجود در دست مسیحیان) دانسته و نوشته است صحیفه، فیضی از طرف خداست که بر زبان امام زین‌العابدین جاری شده است