پایگاه معاونت پژوهش حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور

کرسی علمی پژوهشی بررسی فقهی چند مادری با رویکرد روش های نوین ترمیم تخمک و رحم جایگزین با ارائه خانم دکتر فاطمه بهروز،نقد حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدعلی قاسمی و داور علمی خانم زهرا سادات حسینی در روز چهارشنبه ۳ مرداد ماه سال ۱۴۰۳ در ساعت ۱۵ با همکاری مدارس علمیه تخصصی رفیعه المصطفی(ع)، قاسم بن الحسن(ع) و امام حسن مجتبی(ع) و انجمن مطالعات اجتماعی حوزه برگزار گردید.در این کرسی خانم دکتر فاطمه بهروز دانش آموخته سطح ۴ رشته فقه خانواده به ارائه مقاله خود پرداختند و حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدعلی قاسمی استاد سطوح عالی حوزه و مدیر گروه فقه پزشکی موسسه ائمه اطهار به عنوان ناقد حضور داشتند . خانم زهرا سادات حسینی از دانش پژوهان سطح۴ رشته فقه خانواده داوری علمی این کرسی را برعهده داشتند.خانم بهروز بیان داشتند که،در برخی از موارد علت بیماری یا مرگ جنین وجود نقص ژنتیکی در میتوکندری سلول تخمک مادر تشخیص داده‌ شده است. و دانشمندان با استفاده از اجزای سلول تخمکِ اهداییِ زنِ دیگر، به روش ترمیم تخمک یا ترمیم جنین درصدد رفع این‌گونه بیماری‌ها بوده‌اند. در این شیوه درمانی گاه بدلیل وجود نقص در رحم مادر از رحم جایگزین برای حمل جنین استفاده می شود. حال با توجه به استفاده از اجزای سلول جنسی افراد متعدد  و نیز استفاده از رحم جایگزین در تولد یافتن چنین کودکی سوال اصلی که به ذهن میرسد وضعیت نسب مادری چنین کودکی خواهد بود.نگارنده پس از نبیین ضرورت، اهداف و پیشینه پژوهش، به ارائه بحث در چهار بخش 1- مفهوم شناسی نسب در لغت و اصطلاح (دین و عرف و فقه و حقوق)، 2- موضوع شناسی(بررسی نقش بولوژیکی سلولهای جنسی و رحم در تولید مثل). 3- حکم شناسی (شیوه تلقیح مصنوعی هومولوگ و هترولوگ و استفاده از رحم جایگزین) 4- بررسی معیار نسب مادری(تبیین دو دیدگاه کلان وحدت مادری و تعدد مادری و تحلیل ادله آنها) در انتها باتوجه به مبانی پذیرفته شده (جواز استفاده از شیوه تلقیح مصنوعی و رحم جایگزین و انتساب کودک به صاحبان سلول جنسی) به این نتیجه رسید که امکان تحقق چندمادری وجود دارد و در این شیوه تولیدمثلی کودک دارای یک مادر نسبی صاحب هسته تخمک و دو مادر شیه رضاعی صاحبان سیتوپلاسم و رحم جایگزین است.حجت الاسلام والمسلمین  دکتر قاسمی در نقد این مقاله  به اثبات کشف مناط قطعی ملاک اثر در رضاع برای اثبات مادری شبه رضاعی صاحبان رحم و سیتوپلاسم بود که از نگارنده خواست در حد یک پارگراف به این مساله در مقاله اشاره کند.