دکتر پسندیده در ابتدا، حیا و ریشه لغوی آن را تبیین کرد و گفت: حیا یکی از اصول اخلاقی تاکید شده در دین مبین اسلام است و از زمره مکارم اخلاق است که در روایات به دو دسته تقسیم شده است: مکارم اخلاق انبیاء و مکارم اخلاق ناس. حیا صفتی است که از آن هم به عنوان صفت انبیاء و هم به عنوان صفت ناس، نام برده شده است و این، حکایتگرجایگاه والا و بلندمرتبه حیاء در مکارم اخلاق است.تنها ضرب المثلی که از انبیاء باقی مانده این است که " اگر حیاء نکردی، هر کاری خواستی انجام بده".
استاد حوزه در ادامه به لغت شناسی واژه حیاء پرداخت و افزود: ریشه حیا، ناظر دانستن خدای متعال و ترس از سرزنش مردم است. در روایتی از امام صادق علیه السلام است که از ایشان پرسیدند: شما زندگی تان را بر چه اساس پایه گذاشتید؟ حضرت فرمودند: «دانستم که خداوند از من اطلاع دارد پس حیا کردم». حیا، در واقع ترک فعل قبیح در محضر ناظر است. حیاء ریشه در این مساله دارد که خداوند متعال ما را می بیند، پس لازم است که مراقب اعمال و رفتارمان باشیم. متعلق فعل حیاء، کارهای قبیح است، یعنی انسان باید از کارهای قبیح نزد خداوند و نزد مردم دوری کند. با اجتناب از کارهای قبیح، خود به خود ملکه انجام افعال نیکو در انسان حاصل می‌شود.
وی با ضمن بیان روایتی از توحید مفضل اظهار داشت: در توحید مفضل آمده است« اگر حیاء نباشد، مهمان گرامی داشته نمی‌شود، افراد حوائج یکدیگر را برطرف نمی‌کنند، از هیچ کار زشتی دوری نمی‌شود وهیچ کار نیکویی انجام نمی‌شود». حیاء سبب مهار نفس است که هم بازدارنده است و هم وادارکننده. مثلا در شرایطی، حیاء سبب دوری از غیبت می‌شود و در شرایطی سبب انجام فعل خیر است. بنابراین حیاء هم جنبه سلبی دارد و هم جنبه ایجابی. در مواردی سبب ترک فعل مذموم و در مواردی سبب انجام فعل ممدوح است.
این مولف محترم، سپس مولفه های مفهومی حیاء را نام برد و بیان داشت: حیاء از سه مولفه مفهومی تشکیل شده است: حرمت تهدید شده، تاثر درونی و خود مهارگری. این سه مولفه با یکدیگر به صورت مزجی، ترکیب شده اند. حرمت تهدید شده، بیان می‌کند که انسان هنگامی که قبح عملی را درک کرد، از آن دوری می‌کند اما تا هنگامی که انسان، قبح عمل را درک نکرده یا نسبت به قبح آن تردید دارد، از انجام آن عمل دوری نمی‌کند. تاثر درونی همان، تلنگرهای نفس لوامه و سرزنشگر در وجود انسان است که هنگام ارتکاب اعمال سوء و قبیح به انسان نهیب می‌زند و در نهایت با کمک خودمهارگری، فرد را از عمل قبیح منصرف می‌کند.
ایشان حیا را امر فطری قلمداد می‌کند که در نهاد ما طراحی‌شده و می‌گوید: ادبیات حیا؛ ادبیات جمیل و قبیح است نه ادبیات واجب و حرام و لذا برای توسعه حیا در جامعه و استفاده از کارکرد آن در جامعه تبیین مفهوم قبیح و جمیل براساس آموزه‌های دینی و معرفی مصداق‌های فعل قبیح و فعل جمیل را برای مردم مؤثر می‌داند و علت این که در جامعه بعضی از افعال مشاهده می‌شود که به نظر ما با حیا منافات دارد؛ شناخته نشدن آن فعل به‌عنوان فعل قبیح است و راه حل آن را، معرفی مصادیق فعل قبیح به مردم می‌داند.
این کرسی همزمان به صورت آنلاین 80 نفرو حضوری30 نفر؛ برگزار و به فعالان حاضر در کرسی جوایزی اهداء شد.
